2024-11-25
Uprawiała literaturę bycia sobą, bycia bohaterką sagi własnego życia. Zmarła 20 lat temu, 50 lat po ukazaniu się jej światowego bestselleru Bonjour tristesse (Witaj, smutku). Sama napisała sobie epitafium: Tu Françoise Sagan spoczywa, lecz to jej nie pociesza. Przewrotnie, zgryźliwie, z kpiarskim dystansem. Taka była, „małe monstrum”, jak ją nazwał noblista François Mauriac. Uwiodła i paryską inteligencję, i
Leszek Turkiewicz
2024-10-28
Mężczyzna, kobieta, mężczyzna, kobieta… Co roku, od czasu skandali seksualnych i finansowych, które wstrząsnęły kapitułą Nobla, jury najbardziej prestiżowej nagrody literackiej na świecie wybiera na zmianę autora i autorkę. W 2023 roku wybrano Jona Fosse’a, więc logika podpowiadała, że w tym roku nagrodę otrzyma kobieta. W czwartek 10 października, o godzinie 13, z małej sceny
(MS) ALICE DEVELEY
2024-10-24
Tymczasem żadna akcja nie ma tu nic do rzeczy; wszystko rozgrywa się w wyobrażeniach bohaterów. Oni sami nie wiedzą, co przeżywają, bo nie mają nawet sposobu, aby o tym sobie opowiedzieć. Językiem fałszują rzeczywistość. To w ciągłym niedopasowaniu słów do tego, co kto chce czy umie powiedzieć, kryją się armaty Masłowskiej. Kiedyś była taka powieść
Michał Ogórek
2024-10-15
Książka Krzysztofa Lubczyńskiego to gatunkowa hybryda, będąca krzyżówką klasycznego bedekera z reportażem. Do tego mocno ryzykowną, bo choć autor zarzeka się, że poznawał Paryż czterdzieści lat, unikatowe miasto mit nie jest łatwe do objęcia umysłem. A to poprzez złożoność, do której dostępu do kolejnych poziomów broni wysoki wymóg wiedzy o historii, polityce i kulturze, niekiedy
Henryk Martenka
2024-10-03
– Rumunka wyobraża sobie seks w świątyni: Jedna z moich najbardziej znaczących fantazji zrodziła się z frustracji wywołanej dogmatem religijnym: w religii prawosławnej kobietom nie wolno podchodzić do ołtarza. Moje odejście od religii nastąpiło mniej więcej w tym samym czasie, kiedy narodziła się ta fantazja. Zanim umrę, muszę znaleźć pusty kościół (…) i chcę, żeby
Ewa Wesołowska
2024-09-28
9 października burzliwego roku 1980 na Uniwersytecie Jagiellońskim rozpoczął się protest studentów. Kilkuset z nas znalazło się w Klubie Rotunda, gdzie odbywał się wiec z udziałem studenckich organizacji wszelkiej maści. Byłem jednym ze współprowadzących. W pewnej chwili podano mi kartkę napisaną przez mojego przyjaciela, Tadeusza Kobierzyckiego, przyszłego profesora filozofii, wybitnego intelektualistę: „Polskie Radio właśnie podało,
Henryk Martenka
2024-09-24
Powojenny Neapol Nie jest łatwo ustalić, jakie kryteria musi spełniać książka, aby podbić odbiorców, bo każdy gatunek ma swoich wielbicieli. W przypadku tego rankingu amerykańska redakcja zwróciła się z prośbą, żeby swoją opinię co do pozycji, które najbardziej wyróżniły się na przestrzeni ostatnich 24 lat, wyraziło ponad 500 pisarzy, eseistów, poetów, krytyków, czytelników. Na podstawie ich głosów powstał ranking stu wiodących książek. Hitem wieku, na ten moment,
ANS na podst.: esquire.com, editorialedomani.it, universoletterario.it, corriere.it, ansa.it
2024-09-09
Nie tylko Morrison zachwycał się Céline’em. Dla Charlesa Bukowskiego jego Podróż do kresu nocy była najlepszą powieścią od dwóch tysięcy lat. Pod jej wpływem byli amerykańscy pisarze generacji bitników: Jack Kerouac, Allen Ginsberg, William Burroughs i wielu innych, jak Vonnegut, Miller, Roth czy Francuzi – Gide, Genete albo piszący po francusku Beckett, a i Sartre nie ukrywał, że się nią inspirował, pisząc
Leszek Turkiewicz
2024-09-07
Prolog Państwo polskie, a następnie zjednoczone państwo polsko-litewskie z czasów od XV do XVIII stulecia określa się często mianem Rzeczpospolitej szlacheckiej. Zupełnie słusznie. Podczas gdy w innych krajach Europy władzę dzierżyli monarchowie zmuszeni godzić i uwzględniać interesy różnych stanów, nad Wisłą pełną kontrolę zawłaszczyła jedna tylko cząstka społeczeństwa. Naszym królom związano ręce. Chłopi nie mieli ani
Kamil Janicki
2024-09-03
20 lipca 2007 roku gdzieś na ulicach Londynu najsłynniejsza autorka świata wsiada do taksówki. J.K. Rowling wydaje się spokojna, obserwuje przesuwający się krajobraz. Jednak jej serce bije mocno. W tym samym momencie w wielu zakątkach planety rozgrywają się podobne sceny: dzieci tłoczą się przed księgarniami, krzyczą, odliczają. 5, 4, 3, 2, 1… Wreszcie! Siódma i ostatnia powieść o Harrym Potterze, pilnie strzeżona aż do godz. 0.01, jest
(MS) ALICE DEVELEY MADELEINE METEYER