R E K L A M A
R E K L A M A

Hymny narodów świata: Friuli-Wenecja Julijska

Po włosku Friuli-Venezia Giulia, ale etymologia nazwy regionu prowadzi do łaciny, gdyż określenie Venezia Giulia odnosi się wprost do nazwy wczesnośredniowiecznej osady weneckej, dziś Cividale del Friuli. Friuli-Wenecja Julijska leży w północno- wschodnim zakątku Włoch, między Alpami i Adriatykiem. Graniczy z Austrią i Słowenią i jest jednym z pięciu autonomicznych regionow Italii. Ma dwa języki urzędowe poza włoskim, używany jest też jeden z języków retoromańskich – friulski, którym posługuje się 600-tysięczna grupa etniczna Friulów, czyli co drugi mieszkaniec regionu. 

Fot. Lucica /Domena publiczna

Pradawne pochodzenie Friulów wykazuje typowy dla pogranicza udział wielu ludów, od starożytnych Retów i Celtów przez Rzymian i Germanów, Hunów, Gotów i Longobardów. Od XVI wieku Friulowie byli poddanymi dożów weneckich, na początku XIX wieku znaleźli się pod panowaniem Habsburgów, by od 1866 roku stać się częścią zjednoczonych Włoch. Upływ czasu nie osłabił jednak dążeń narodowych Friulów, nie naruszył ich tożsamości kulturowej ani etnicznej. Nie myślą o niepodległości, ale mają poczucie swej odrębności. 

Region składa się z czterech prowincji geograficznych, zarazem zdecentralizowanych regionów: stołecznego Triestu, Udine, Pordenone i Gorycji. Habsburski Triest rozrasta się w potężny port morski i słynie z największego we Włoszech parku naukowo-technologicznego, zaś w pobliskim Udine można nie tylko podziwiać freski Tiepola, ale na urokliwym placu Libertá przegryzać miejscową słynną surową szynkę San Daniele. W regionie znajduje się największa na świecie jaskinia, udostępniona zwiedzającym Borgo Grotta Gigante. 

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2023-07-19

Henryk Martenka


Wiadomości
Krucha większość. To działo się w Sejmie
4bs
Dębowa rocznica. Organizacja Narodów Zjednoczonych kończy 80 lat
Henryk Martenka
Światłem pisana historia. Light.Move.Festival.
Sylwia Witkowska
Ściśle tajne. Rozmowa z ppłk. MARCINEM FALIŃSKIM
Krzysztof Różycki
Na zdrowie! Prohibicja po warszawsku
ADO
Społeczeństwo
Estonia. Od domów dla przesiedleńców po reformę szkolnictwa
KA na podst: news.err.ee, ua.news
Autoironia receptą na zwycięstwo. Czesi numerem 1 w humorze
ChS na podst.: www.visitczechia.com, www.expats.cz
Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Morderstwo w parku Róż
Michał Fajbusiewicz
Bez skrupułów. Majątek na krzywdzie ofiar
Tomasz Patora
Świat/Peryskop
Irlandia Północna. Mury pokoju, które wciąż dzielą
Lilka Poncyliusz-Guranowska
Hospicja jak domy grozy. Bułgarscy seniorzy byli więzieni
(ChS) na podst. Bułgarska Nacjonałna Telewizija
Nie Nowy Jork, lecz Azja. Tu rosną wieżowce XXI wieku
ANS na podst.: siviaggia.it, sky.it, ansa.it
Ile kosztuje wychowanie dziecka we Włoszech?
ANS na podst.: repubblica.it, adnkronos.com, Wall Street Italia, agi.it
Priorytety Rosjan się zmieniają. Nie potrzebują silnego przywódcy
CEZ na podst.: wciom.ru, tass.ru, ria.ru, theins.ru, moscowtimes.ru
Lifestyle/Zdrowie
Pan jurny i pani puszczalska. Seksualna moralność
E.W. na podst.: Magdalena Kuszewska. Łóżkowa ściema. „Newsweek” nr 38/2025
Ponad 5000 nowych przypadków chłoniaków w Polsce rocznie
A.M.
Zapalenie prostaty – problem mężczyzn w każdym wieku
Andrzej Marciniak
Polski rynek sztuki w 2024 roku. Jesteśmy w środku stawki
Tomasz Gawiński
Angorka - nie tylko dla dzieci...