Zwierzę ma świadomość. O inteligencji poszczególnych zwierząt

Afrykańska sawanna, przy drzewie stoi grupa słoni – matek z młodymi. Nagle jedna z nich w reakcji na charakterystyczny, dudniący odgłos dochodzący z oddali podnosi głowę, zwraca ją w stronę dźwięku, wachluje uszami. 

A dzięki słoniom powstała ławka. /Fot. domena publiczna

Inne zwierzęta nie zwracają uwagi na ten dźwięk. Nic dziwnego, bo to dudnienie było odtworzonym przez naukowców z głośnika imieniem właśnie tej samicy. Odkrycia, że zwierzęta nadają sobie nawzajem imiona, dokonała badaczka zachowań słoni Joyce Pole. Za pomocą imion te wielkie ssaki się witają. – Zauważyłam wielokrotnie, że w odpowiedzi na odgłos powitalny w stadzie tylko jeden słoń podnosi głowę, jakby wiedział, że powitanie jest skierowane do niego. Odgłosy nagrała, zanalizowano je komputerowo w Colorado State University, dopasowano każdy dźwięk do odpowiedniego osobnika, po czym odtwarzano w obecności słoni.

Znakomicie reagowały na swoje imiona. Zdaniem psychologów zwierzęcych rozumienie idei imion to bardzo zaawansowana funkcja świadomego umysłu, która – jak do niedawna sądzono – jest dostępna wyłącznie człowiekowi. Niesłusznie zawłaszczamy pewne zdolności jako ludzkie, uznając zwierzęta za istoty pozbawione świadomości. Do niedawna uważaliśmy, że złote rybki zapominają wszystko po paru sekundach, tymczasem one mają dobrą pamięć. Kojarzą człowieka, który je karmił, nawet po tygodniu jego nieobecności.

Świadomość jest często związana z inteligencją. Na przykład wrony nowokaledońskie rozumieją teorię wyporności, co udowodnili uczeni z Nowej Zelandii. Umieścili przed ptakami tuby wypełnione wodą, w których pływały smakołyki. Wrony musiały wymyślić, jak się do nich dostać. I co wymyśliły? – Wrzucanie do tuby z wodą przedmiotów, tak aby jej poziom podniósł się, i aby złapanie smakołyku stało się możliwe. Ptaki nie wybierały tych przedmiotów na chybił trafił – jakimś cudem wiedziały, że kamyk, który tonie, wyprze więcej wody niż kawałek kory, który pływa po powierzchni. Jeszcze wyższym stopniem świadomości mogą pochwalić się kruki. Po latach rozpoznają swoich krewnych i dawnych znajomych, doskonale pamiętając, jaka łączyła je więź – lgną do tych, których lubiły, stronią od byłych antypatii.

Nawet zwierzęta uznawane za kompletnie bezrozumne mają świadomość. Ośmiornice potrafią oszukiwać, uczyć się przez obserwację, również od ludzi, wyciągać wnioski i zapamiętywać informacje. 

2024-07-15

E.W. na podst. Katarzyna Burda. „Świadome istnienie szczura” „Newsweek” nr 28/2024


Wiadomości
Nie słychać w Moskwie kurantów [REPORTAŻ ANGORY]
Wojciech Barczak
Albo my ich, albo oni nas. Rozmowa z prof. RYSZARDEM PIOTROWSKIM
Krzysztof Różycki
Ta uczelnia współpracowała z Collegium Humanum. Obiecuje „Doktorat w 100 dni”.
Beata Dżon-Ozimek
Społeczeństwo
Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Śmierć z narkotykami w tle
Michał Fajbusiewicz
Dziennikarstwo a sztuczna inteligencja. Czy mamy się czego obawiać?
Marek Palczewski
Tata bez zobowiązań. Na niektórych alimenciarzy nie ma sposobu
E.W. na podst.: Małgorzata Święchowicz, „Zadłużeni u dzieci”, „Newsweek” nr 35
Igrzyska paralimpijskie. Zachwycające otwarcie i wielkie nadzieje
MS, FLORENCE VIERRON LÉNA LUTAUD ARIANE BAVELIER © Figaro Syndication 2024
Świat/Peryskop
Nieustępliwa irańska opozycja działa od ponad dekady w okolicach Tirany
PKU, MATTHIAS RÜB © FAZ 2024
Gwinea Równikowa. Syn prezydenta prowadzi skandalicznie luksusowe życie
MS, TANGUY BERTHEMET © Figaro Syndication 2024
5 najbardziej zagrożonych miejsc z listy światowego dziedzictwa UNESCO
AS na podst.: dailymail.co.uk, geographical.co.uk
Hymny narodów świata: Baleary
Henryk Martenka
To musisz zobaczyć na Sycylii. Przyroda, zabytki i kuchnia
Wojciech Nawrocki
Lifestyle/Zdrowie
Wcale nie „z niczego”. Miłość a ludzki mózg
Na podst. tekstu Dominiki Tworek
81. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji. Gwiazdy i słoń na plakacie
ANS
„Harry Potter”, czyli Książka, która zmieniła oblicze literatury
(MS) ALICE DEVELEY MADELEINE METEYER
Angorka