R E K L A M A
R E K L A M A

Wielka improwizacja. Rozmowa z prof. RAFAŁEM CHWEDORUKIEM

Rozmowa z prof. RAFAŁEM CHWEDORUKIEM, politologiem z Uniwersytetu Warszawskiego

Fot. Wikimedia

– Pod koniec lat 80., gdy kraj znajdował się w ogromnym kryzysie, „Solidarność” nie była już znaczącą siłą. Jednak komuniści postanowili podzielić się z nią władzą.

– W Związku Radzieckim całkowicie nie udał się eksperyment budowania społeczeństwa konsumpcyjnego, Moskwa przegrywała też gospodarczo wyścig zbrojeń. Wybory czerwcowe odbyły się po negocjacjach Gorbaczowa z Reaganem (Genewa 1985, ReykjavÍk 1986 – przyp. autora) i po porozumieniu zawartym przez Jaruzelskiego z Rockefellerem (1985). Karty były więc rozdane, do tego obie strony były bardzo osłabione. Gdyby „Solidarność” nie usiadła wówczas do rozmów z władzą, to wcześniej czy później usiadłby kto inny: Solidarność Walcząca, KPN, anarchiści, PPS Ikonowicza, Federacja Młodzieży Walczącej.

– Już po wprowadzeniu stanu wojennego niektórzy ekonomiści, także związani z władzą, proponowali, przy zachowaniu politycznego monopolu PZPR, wprowadzić rynkowe zasady w gospodarce, tak jak to zrobiono w Chinach.

– Biorąc pod uwagę skalę, bardziej pasowałby przykład Korei Południowej. Pamiętajmy jednak, że Jaruzelski nie był generałem Parkiem (prezydent Korei). Nie mógłby sobie pozwolić na strzelanie do ludzi z taką częstotliwością i efektem jak Park, gdy z żelazną konsekwencją wprowadzał rynkowe reformy (prezydenta zastrzelił szef jego wywiadu – przyp. autora). Komuniści nie mieli siły i poparcia społecznego pozwalającego na przeprowadzenie reform, które musiałyby doprowadzić do zubożenia całych grup społecznych, co obserwowaliśmy od 1990 roku. Dlatego często uważa się „Solidarność” z 1989 roku za grupę bardzo naiwnych polityków, którzy zapewne nie zdawali sobie do końca sprawy, jakie problemy, wstrząsy społeczne czekają ich po przejęciu władzy i zwróceniu się ku Zachodowi.

– Czy podczas obrad Okrągłego Stołu opozycja mogła uzyskać więcej?

– Z całą pewnością więcej mogła ugrać władza. Przede wszystkim przegrała kwestię ordynacji wyborczej do Senatu. Zgoda na coś, co przypominało JOW-y (jednomandatowe okręgi wyborcze), automatycznie wprowadzała mechanizm plebiscytu, który władza musiała przegrać. Do tego podziały, które istniały w szeroko rozumianej „Solidarności” i ujawniły się około 1992 roku, mogły się zacząć już w roku 1989. Pomysł z listą krajową był dobry, pod warunkiem że nie byłoby w nim bariery 50 proc. głosów. Pamiętajmy, że na Ziemiach Północnych i Zachodnich, poza wielkimi miastami, w czerwcowych wyborach władza nie wypadła źle. Za to ekipa Wałęsy zyskała 150 proc. tego, co było możliwe, zdobywając kilka tygodni po wyborach czerwcowych władzę i stosunkowo szybko także resorty siłowe.

 

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2024-06-11

Krzysztof Różycki


Wiadomości
Dlaczego wyborcy nie wiedzą, jak głosować [FELIETON OGÓRKA]
Michał Ogórek
Zagraniczna prasa pisze o Nawrockim. Nacjonalista i eurosceptyk?
PKU
42 złote na minutę. Stanowski dobrze zarobił na wyborach
Bohdan Melka na podst. „Jak Stanowski zbił fortunę na wyborach i ile naprawdę zarobił”, Kanał Biznesowy
Wieczór wyborczy Rafała Trzaskowskiego. Twarde zderzenie z rzeczywistością
Tomasz Gawiński
Społeczeństwo
Gdzie płacą policjantom najwięcej, gdzie najmniej?
(AS) Na podst.: euronews.com, cbc.ca
Krakowianie w Warszawie wyjdą na dwór. Frekwencyjne zakłady
Wojciech Barczak
IKONOWICZ: Biznes może kraść bezkarnie
Piotr Ikonowicz
Dziennik pokładowy podróży w miejscu. „Kieszonkowa metropolia” Tabaczyńskiego
Henryk Martenka
Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Nikt nie wierzy, że zaginęła
Michał Fajbusiewicz
Świat/Peryskop
Dzień z życia w piekle pracy – szokujące nagranie z Japonii porusza świat
AS na podst.: news.com.au, hindustantimes.com, bbc.com
Hymny narodów świata: Thurgau
Henryk Martenka
Egejska perła. Opowieść o Izmirze
Marcelina Szumer-Brysz
Lifestyle/Zdrowie
Polak w kosmosie. Co o locie myśli jego żona?
(KGB) na podst. Radio TOK FM
Rowerem przez puszczę. Rozmowa z JOANNĄ BALAWAJDER
Tomasz Zimoch
WF ma znaczenie. Jak szkolne zajęcia wpływają na dorosłe życie?
A.M.
Gluten i celiakia. Czy każdy powinien unikać chleba?
Andrzej Marciniak
Goldenmark. Złoto prawie na każdą kieszeń
Krzysztof Tomaszewski
Angorka - nie tylko dla dzieci...