Hymny narodów świata: Karnataka

Stan w południowo-zachodnich Indiach, utworzony w 1956 roku jako Mysore, po 1973 przemianowany na Karnatakę. Stolicą jest 15-milionowe Bengaluru (d. Bangalore). Centrum technologiczne kraju, nazywane Krzemową Doliną Indii. Terytorialnie szóste, ósme pod względem zaludnienia (65 milionów mieszkańców). Karnataka jest siódmym stanem pod względem wypracowanego PKB. 

Fot. Pixabay

Językiem oficjalnym Karnataki jest kannada, jeden z klasycznych języków Indii, wywodzący się z drawidyjskiego. Silny składnik tożsamości stanu. Niegdyś język arystokracji, z tradycją literacką sięgającą tysiąca lat. Mniejszości etniczne używają urdu, maratji, konkani, telugu, tamilskiego i innych. W nielicznych wioskach mówi się po sanskrycku. Najpopularniejsza etymologia nazwy stanu to kara i nādu, czyli wzniesienie, inne wskazują na kabbu i nadu, co oznacza ziemię, na której uprawia się trzcinę cukrową. Etnicznie stan bardzo różnorodny. 

Karnataka była ojczyzną potężnych imperiów starożytnych i średniowiecznych. Wzmianki o niej znaleźć można w Mahabharacie, Puranach i dziełach naukowych i religijnych. Władcy Karnataki patronowali uczonym i artystom, którzy zainicjowali intelektualne i religijne prądy obecne w dzisiejszej kulturze, mające duże znaczenie na przykład w indyjskiej muzyce klasycznej. Dziedzictwo duchowe i historyczne legło u fundamentów rozwoju stanu kiedyś i dziś. 

Lotnictwo, kosmos, banki

Karnataka jest dynamicznym ośrodkiem z największymi firmami Indii sektorów: lotniczego, maszynowego, kosmicznego, elektronicznego, bankowego, rafineryjnego. Tu mieści się klaster skupiający 60 proc. firm biotechnologicznych Indii. W Bengalure ulokowały się czołowe firmy IT (w tym globalne firmy software’owe Infosys i Wipro), liczne ośrodki badań naukowych i nowych technologii. Indyjski lider w pozyskiwaniu energii odnawialnej. A także lider w uprawie kwiatów, eksportowanych na cały świat, oraz w przemyśle jedwabniczym (50 kilometrów od stolicy ma powstać „Jedwabne miasto”). Co ciekawe, Karnataka stała się dynamicznym centrum turystyki medycznej, z której rocznie korzysta blisko 10 tysięcy zagranicznych pacjentów. Oferuje się tu leczenie na najwyższym światowym poziomie, a także terapie alternatywne. 

Wymogi zrównoważonego rozwoju ułatwia Karnatace rozwijanie sektora turystyki. Stan ma wiele walorów: starożytne rzeźbione świątynie, malownicze pasma wzgórz, lasy i plaże. Uznano go za czwartą najpopularniejszą destynację turystyczną wśród stanów Indii. Niemal 800 zabytków uzyskało państwowy status ochronny, zaś 25 tysięcy pozostałych czeka na swą kolej. Rozwija się ekoturystyka, bo stan ma pięć parków narodowych i 25 rezerwatów dzikiej przyrody. Zachwyt budzą wodospady Karnataka i Kudremukh zaliczane do cudów świata. Magnesem są także plaże Morza Arabskiego. Imponujące ruiny pałaców i świątyń imperium Vijayanagara w Hampi i zabytki Pattadakal znalazły się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Unikatem są świątynie jaskiniowe w Badami czy wzniesione ze steatytu świątynie w Beluru, zaś rzeźbiony monolit Bahubali, najwyższy na świecie, co roku przyciąga dziesiątki tysięcy dźinijskich pielgrzymów. Stan ma także święte miejsca dla hinduistów. 

Jaya Bharata Jananiya Tanujate, Jaya he Karnataka Maate, Zwycięstwo dla Ciebie Matko Karnataka, Córo matki Indii! To słowa poematu w języku kannada, stworzonego przez indyjskiego poetę Kuvempu (Kuppalli Venkatappa Puttappa 1904 – 1994). Uznany za hymn Karnataki w 2004 roku. 

Wiersz ukazuje Karnatakę jako element stanowej wspólnoty indyjskiej, wyraża wiarę w pokojowe współistnienie z siostrami, ale zachowuje szacunek do siebie i poczucie godności, wychodząc z pozycji pewności i siły. Do słów poety wybrano muzykę skomponowaną przez Mysore Ananthaswamę. 

Do Ciebie Matko Karnataka

Zwycięstwo dla Matki Karnataki,
Córko Matki Indii!
Chwała krainie pięknych rzek i lasów!
Chwała ojczyźnie świętych i proroków!
Nowy klejnocie w koronie Bogini Ziemi,
Jesteś skarbnicą sandałowca, piękna i złota.
Zwyciężaj, Matko Karnataka,
Córko Matki Indii,
Gdzie Rama i Kryszna odrodzili się.
Rozbrzmiewanie Wed jest kołysanką Matki,
Twój zapał daje jej życie.
Rzędy zielonych gór twą szyję zdobią.
Zwyciężaj Matko, Karnataka,
Córko Matki Indii,
Wielbiona przez Kapilę,
Patañjali, Gautama i Jina.
Jesteś świętym lasem wiedzy, ostoją Shankara, Ramanuja,
Vidyaranya, Basaveswara i Madhva.
Jesteś świętą ostoją, która na świat wydała Rannę,
Szadakszari, Ponna, Pampa,
Lakszmisa, Kumaravyasa i Janna.
Dajesz błogosławiony spoczynek wielu poetom-słowikom.
Zwyciężaj, Matko Karnataka,
Córko Matki Indii,
Rodzicielko Nanaka, Ramanandy i Kabira.
To ziemia rządzona (w przeszłości) przez Tailapę i Hajsalów,
Ukochany dom Dankany i Jakkany.
To ziemia pobłogosławiona wodami Kryszny,
Sharavathi, Tunga i Kaveri.
Zwyciężaj, Matko Karnataka,
Córko Matki Indii!
(Indii) Czaitanji, Paramahamsy i Swamiego Vivekanandy.
Ogrodzie pokoju dla wszystkich wspólnot,
Widoku, który przyciąga wzrok koneserów,
Ogrodzie, w którym hinduiści, chrześcijanie, muzułmanie,
Parsowie i dżiniści (mogą rosnąć razem);
Miejscu rządzonym przez wielu królów, takich jak Janaka;
Raju dla śpiewaków i muzyków.
Ciało dzieci Matki Kannada!
Domu, w którym język kannada gra z radości!
Zwyciężaj Matko Karnataka,
Córko Matki Indii!
Chwała krainie pięknych rzek i lasów!
Chwała ojczyźnie świętych i proroków!

(tłum. Marcin Wilczek)

2024-11-04

Henryk Martenka


Wiadomości
Układ sędziowski? [REPORTAŻ ANGORY]
Tomasz Patora
Polskie ślady dopingowe. Rozmowa z MICHAŁEM RYNKOWSKIM
Tomasz Zimoch
Stanowski chce zaprosić do studia Janusza Walusia. Nie powinno się go promować.
Marek Palczewski
PSL – rodzinna miłość, czyli nepotyzm
Antoni Szpak
Autobiografia Angeli Merkel. Cesarzowa Europy nie żałuje niczego
KK na podst.: BBC, Der Spiegel, Focus, Corierre della Sera, ZDF.de, Süddeutsche Zeitung
Społeczeństwo
Horror w centrum miasta. Dom opanowany przez robactwo
Bohdan Melka na podst. TVP Info, „Krwiożercza plaga. Robactwo opanowało wrocławskie osiedle”
Potrzebni i niemile widziani. Imigranci potrzebni do pracy
E.W. na podst. Marta Mazuś. „Potrzebujący, potrzebni”, „Polityka” nr 49/2024
Olini, czyli aromatyczny olej prosto z Polski
E.W. na podst. pb.pl, portalspozywczy.pl
Łódzki szpital zorganizował pokój dla rodziców wcześniaków
ADO
IKONOWICZ: W obronie szypra i inwalidki
Piotr Ikonowicz
Świat/Peryskop
Nazwy ulic świata. Historia i kultura ukryte w kilku literach
Agnieszka Nowak-Samengo
Ostatni bastion prohibicji na Spitsbergenie
Zbigniew Kuczyński (Oslo)
Hymny narodów świata: Acre
Henryk Martenka
Magia świąt w Paryżu. Najbardziej spektakularne iluminacje świata
Magda Sawczuk
Gruzja. Protesty na ulicach, starcia z policją
(KK) na podst.: BBC, Reuters, Der Spiegel, Georgia Today, Associated Press
Lifestyle/Zdrowie
Denzel Washington: „Wyrządziłem sobie wiele szkód”
(ANS) Na podst.: vanityfair.it, esquire.com, gqitalia.it, movieplayer.it, leggo.it, cinematographe.it, ilfattoquotidiano.it
Murray trenerem Djokovicia. Gwiazdorski duet łączy siły na korcie
Maciej Woldan
Społeczeństwo jest coraz starsze, więc chorób coraz więcej
A.M.
Najlepsi w 2024? Beyonce rozgramia konkurencję
Grzegorz Walenda
Praca pełna stresu i brak work-life balance. Takie są polskie realia
A.M.
Angorka