R E K L A M A
R E K L A M A
2023-09-11

Hymny narodów świata: Karelia

Republika Karelii lub Karjala powstała w 1923 roku jako podmiot autonomiczny i weszła w skład ZSRR. Od 1990 roku, kiedy Karelia przyjęła Deklarację suwerenności państwowej, nosi obecną nazwę. Mająca ponad 180 tysięcy kilometrów kwadratowych i ledwie 600 tysięcy mieszkańców kraina graniczy na zachodzie z Finlandią, na wschodzie z regionem Archangielska, od północy z Murmańskiem, a na południu z regionami Wołogdy i Leningradu. Językiem urzędowym jest rosyjski, używane są także: karelski, fiński i

Henryk Martenka
2023-09-08

Hymny narodów świata: Seklerzy

Seklerzy mówią po węgiersku, ale jak sami utrzymują, mówili już w tym języku, zanim Węgrzy dotarli do Europy. Uczeni nie są zgodni co do etnicznych korzeni Seklerów. Jedni wskazują na Hunów i Awarów, inni na Wołochów, jeszcze inni na Pieczyngów lub Połowców. Nie jest nawet znany moment przybycia Seklerów nad Dunaj, choć opisano ich po raz pierwszy w XII – XIII-wiecznej kronice węgierskiej, uznając za

Henryk Martenka
2023-08-29

Hymny narodów świata: Karaczajo-Czerkiesja

Lista narodowości zamieszkujących Kaukaz, zarówno na południu, jak i północy, jest imponująca. Gruzini, Abchazowie, Abazyńczycy, Adygejczycy, Czerkiesi, Kabardyjczycy, Awarowie, Czeczeni, Ingusze, Bacbijcy, Lezgini, Ormianie, Osetyjczycy, Kurdowie, Tałyszowie, Tatowie, Ukraińcy, Grecy, Azerowie, Bałkarzy, Karaczajowie, Kumycy, Nogajowie, Turkmeni, Kazachowie i inni… Melanż gwarantujący burzliwe sąsiedztwo i Kaukaz taki jest. Jest to też miejsce, gdzie sąsiadują z sobą niepodległe państwa, rosyjskie kraje związkowe i republiki autonomiczne pozostające podmiotami Federacji Rosyjskiej.  Na północno-zachodnim

Henryk Martenka
2023-08-14

Hymny narodów świata: Istria

– Wielonarodowość Istrii to wynik perturbacji historycznych – przekonuje Elżbieta Zarych, Polka mieszkająca na Istrii. – W krajach na obszarze Istrii językami urzędowymi są włoski, słoweński i chorwacki, ale w obu słowiańskich częściach drugim językiem jest włoski. Mieszkający na półwyspie czują się mieszkańcami Istrii i swoich miejscowości. Ważna jest lokalność, zaś podział polityczny – drugorzędny. Członkowie wielu tutejszych rodzin mieszkają w różnych krajach. Niejednokrotnie mieszka się w

Henryk Martenka
2023-07-31

Hymny narodów świata: Tuwa

W 1914 roku władze carskie zgodziły się objąć protektoratem ziemie Tuwy, a cztery lata później przyjęto traktat o Samostanowieniu Tuwy, przyjaźni i wzajemnej pomocy narodów rosyjskiego i tuwańskiego. W 1921 roku z poparciem Rosji radzieckiej powołano do życia Republikę Ludową Tannu- Tuwa, co rychło wywołało spór z Chinami, uważającymi Tuwę za swoje terytorium. Wkrótce swoje pretensje zgłosiła Mongolia.  W 1941 roku Republika Tuwy przystąpiła do

Henryk Martenka
2023-07-19

Hymny narodów świata: Friuli-Wenecja Julijska

Pradawne pochodzenie Friulów wykazuje typowy dla pogranicza udział wielu ludów, od starożytnych Retów i Celtów przez Rzymian i Germanów, Hunów, Gotów i Longobardów. Od XVI wieku Friulowie byli poddanymi dożów weneckich, na początku XIX wieku znaleźli się pod panowaniem Habsburgów, by od 1866 roku stać się częścią zjednoczonych Włoch. Upływ czasu nie osłabił jednak dążeń narodowych Friulów, nie naruszył ich tożsamości kulturowej ani etnicznej. Nie myślą o

Henryk Martenka
2023-07-10

Hymny narodów świata: Republika Ałtaju

Od XVIII wieku rozpoczęła się do dziś trwająca dominacja rosyjska. Górzysta, urzekająca dzikim pięknem kraina, skąd wywodzić się mają wszystkie ludy (i języki) tureckie. Według naukowców to stąd w VI wieku przodkowie Turków powędrowali na zachód, by dotrzeć do granic Europy. W Republice Ałtaju żyje około 70 tys. rdzennych Ałtajczyków, czyli co trzeci mieszkaniec. Językami ałtajskimi (a są to m.in. turecki, uzbecki, kazachski) mówi na świecie 152 mln ludzi. Ałtajczycy kultywują swą

Henryk Martenka
2023-07-06

Hymny narodów świata: Trydent-Górna Adyga

Ślady człowieka w regionie datuje się na okres po ostatnim zlodowaceniu (12 tysięcy lat temu), ale najsłynniejszym dowodem obecności ludzi w Alpach jest Ötzi, Człowiek Lodu, pochodzący sprzed 5300 lat i znaleziony w północnym Tyrolu w latach 90. ubiegłego wieku. Dziś prezentowany w przeznaczonym wyłącznie dla niego muzeum, w którym zgromadzono wiele artefaktów znalezionych przy nim oraz objaśniono ich powstawanie. Dużo później, bo w VI wieku

Henryk Martenka
2023-05-22

Hymny narodów świata: Jakucja

To nie koniec jakuckich rekordów. Kraj ma przekraczającą sto stopni Celsjusza roczną amplitudę temperatury od letniej, sięgającej 40 stopni, do zimowej – 72,5, odnotowanej we wsi Tomtor. Leży w trzech strefach czasowych, ma bardzo gęstą sieć rzeczną (sama Lena ma 4400 kilometrów długości), przez kraj ciągną się dzikie Góry Wierchojańskie, zaś długość wybrzeża przekracza cztery

Henryk Martenka