R E K L A M A
R E K L A M A
2025-05-13

Krzemowa kurtyna. „Nexus. Krótka historia informacji od epoki kamienia do sztucznej inteligencji”

Książki Yuvala Noaha Harariego, który za rok skończy 50 lat, należą dziś do klasycznego kanonu prac niezbędnego do zrozumienia teraźniejszości i przyszłości. Nie sposób również odmówić racji tym, którzy uznają autora za swego guru w reinterpretowaniu przeszłości. „21 lekcji na XXI wiek”, „Homo deus” i „Sapiens. Od zwierząt do bogów” stały się lekturą obowiązkową milionów

Henryk Martenka
2025-05-13

Brytyjskie archiwa. Zablokowany jest dostęp do akt 250 tys. polskich żołnierzy

Zbieranie podpisów pod petycją Petycję podpisało już ponad 1700 osób, a gdy liczba podpisów osiągnie 10 tys., rząd Wielkiej Brytanii będzie musiał na nią odpowiedzieć. Pozostało jeszcze kilka miesięcy, ponieważ zbiórka trwa do 17 października 2025 roku. „Rzeczpospolita” informuje, że w archiwach Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii przechowywane są teczki ewidencyjne dotyczące 250 tys. polskich żołnierzy

SJS na podst. Rzeczpospolita, Wirtualna Polska, Salon24
2025-05-13

Szalenie cenna moneta. Przedstawia wizerunek polskiego króla

Polska moneta z wizerunkiem Zygmunta III Wazy trafiła na aukcję w Oslo. Dla pasjonatów numizmatyki ma ona podobną wartość jak obrazy Leonarda da Vinci dla miłośników malarstwa. Złotą studukatówkę wybito w 1621 roku w bydgoskiej mennicy. Skarb ma aż 7-centymetrową średnicę, waży 350 g, a popiersie polskiego króla stworzył Samuel Ammon z Gdańska. W XVII wieku była to pierwsza tak wartościowa i duża moneta na

H.J. opr. na podst. www.wydarzenia.interia.pl
2025-05-12

Hymny narodów świata: Salta

Oficjalnie prowincja jako jednostka administracyjna została utworzona w 1814 roku. W XX wieku ludność prowincji, jak całej Argentyny, doświadczyła łamania praw człowieka i terroru dyktatury wojskowej (1976 – 1983). Porwano wtedy, i ślad po nich zaginął, około 300 mieszkańców prowincji, łącznie z jej gubernatorem.

Henryk Martenka
2025-05-12

Dzień Europy. Tak wyglądały początki po II wojnie światowej

Początek był dosłownie z popiołów. Pięć lat po zakończeniu drugiej wojny światowej francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman ogłosił plan, który zmienił bieg europejskiej historii. Pomysł był prosty, ale rewolucyjny: wspólne zarządzanie produkcją węgla i stali, czyli surowcami niezbędnymi do prowadzenia wojny, przez dawnych wrogów. Tak narodziła się Europejska Wspólnota Węgla i Stali, a z nią marzenie o Europie zjednoczonej nie przez przemoc, lecz przez współpracę. Dzisiejsza Unia

ANS na podst.: comune.bologna.it, europa.eu, celebrateeuropeday.net
2025-05-10

Krótki przegląd czasu. Obracające się koło i cykl targowy

Na początku wyobraźmy sobie wszechświat, który nigdy się nie zaczął i nigdy się nie skończy – istnieje jedynie wieczna, pulsująca pętla. Zamiast prostej linii od narodzin do kresu dżinizm postrzega czas jako ogromne koło obracające się w nieskończoność. Koło dzieli się na dwie połowy: utsarpini – czas wznoszenia oraz avasarpini – czas opadania. Każda połówka dzieli się na sześć er. W czasie utsarpini świat z każdą

Magdalena Herman na podst.: listverse.com, phys.org, www.youtube.com
2025-05-09

Czy Ślązak może zostać kimś więcej? „Maroko, czyli rzecz o dorastaniu na Górnym Śląsku”

Ze Ślązakami znów odwrotnie. Ci mieszkający w Polsce chcieliby uznania swojej mowy za odrębny język ustawowo, zaś Ślązacy w Czechach i na Słowacji, mówiąc prawie tak samo (często to rodziny), posługują się swoją gwarą i to im w zupełności wystarczy. Ślązacy to jakby przewidzieli, dzieląc wszystkich ludzi na siebie i na „goroli”, którzy zachowują się

Michał Ogórek
2025-05-09

Niemcy nie chcą słyszeć o reparacjach wojennych. Boją się lawiny roszczeń

Co łączy miejscowości Fucecchio we Włoszech, Chortiatis w Grecji i Ciepielów w Polsce? Wehrmacht dopuścił się tam przerażających masakr podczas II wojny światowe – podaje dziennik. Redakcja zwraca uwagę na niski poziom świadomości historycznej wśród Niemców – wielu z nich nie kojarzy nazw miejsc związanych z nazistowskimi zbrodniami, a znaczna część społeczeństwa nie zna wydarzeń, które

Opr. AJS na podst. Der Spiegel, Business Insider
2025-05-08

Krótka historia bawełny. Wytwarza się z niej nawet papier

Bawełnę pozyskuje się z torebek nasiennych jednej z uprawnych roślin. Wyglądem przypominają malutkie białe obłoczki. Ich głównym składnikiem jest celuloza. Z włókna robi się tkaninę lub dzianinę bardzo przyjemną w dotyku i oddychającą. Dlatego najczęściej szyje się z nich odzież i pościel.  Pierwszym centrum produkcji przędzy bawełnianej (3 tysiące lat p.n.e.) były Indie. Jednak rozkwit przemysłu z nią związanego nastąpił po 1700 roku, po wynalezieniu przędzarki,

Oz opr. na podst. www.wynalazki.edu.pl
2025-05-08

Skansen Rzeki Pilicy. Jedyne takie muzeum w Polsce

Powstał w 2000 roku. Jest pierwszym w Polsce muzeum na wolnym powietrzu poświęconym rzece. Eksponowane są tam m.in. obiekty, które z niej wydobyto. Największym zainteresowaniem cieszy się jedyny na świecie eksperymentalny, opancerzony ciągnik artyleryjski Luftwaffe, który zatonął w 1945 roku. Nie brakuje też tego, co znajdowało się wzdłuż brzegów rzeki. Mamy tam np. młyn wodny przeniesiony wraz z całym wyposażeniem ze wsi Kuźnica Żerechowska. Są też przedmioty

M.K.