R E K L A M A
R E K L A M A

Sztuczna inteligencja czyta papirusy, które nigdy nie zostały rozszyfrowane

Czy wkrótce rozpocznie się nowy renesans? Naukowcy i utalentowani studenci wykorzystują najnowszą technologię, aby odczytać starożytne rękopisy z Herkulanum. 

Fot. Pixabay

W 79 roku Herkulanum, a także Pompeje i Stabie, unicestwił wybuch Wezuwiusza. Herkulanum zalała warstwa gorącego wulkanicznego błota, a większość mieszkańców zdążyła uratować się ucieczką. Błoto z upływem czasu stwardniało jak skała. W 1750 roku odkryto wspaniały budynek w Herkulanum, będący prawdopodobnie domem Lucjusza Kalpurniusza Pizona, teścia Juliusza Cezara. Nazwano go Willą Papirusów, bo znaleziono tam składającą się z około 800 zwojów bibliotekę, należącą zapewne do poety i filozofa epikurejskiego Filodemosa z Gadary, przewodnika duchowego Pizona. Filodemos miał pewien talent, uważany jest jednak za twórcę raczej przeciętnego. Naukowcy mają nadzieję, że w willi czeka na odkrywców wielka biblioteka Pizona, a w niej dzieła najwybitniejszych autorów antyku. Wiadomo, że ze 142 ksiąg monumentalnej pracy najsławniejszego rzymskiego historyka Tytusa Liwiusza przetrwało tylko 35. Sofokles stworzył ponad 120 dramatów, ale w całości ocalało jedynie siedem. Gdyby udało się odnaleźć choć część zaginionych utworów, dzieje starożytności trzeba by napisać od początku. 

Gorące błoto zwęgliło rękopisy

W przeszłości wiele z nich zniszczono podczas próby rozwinięcia. Udało się odczytać tylko niewielkie fragmenty m.in. traktatów Filodemosa „O utworach poetyckich” i „O muzyce”. 

Ale eksperci nie ustają w wysiłkach. W ubiegłym roku prywatni sponsorzy, także z kalifornijskiej Doliny Krzemowej, ogłosili konkurs Vesuvian Challenge (Wezwanie Wezuwiusza). Na tego, kto zdoła odczytać cztery osobne fragmenty długości co najmniej 140 znaków, czekała nagroda w wysokości 700 tysięcy dolarów. W konkursie uczestniczyło 1500 zespołów i osób z różnych krajów, w tym wielu specjalistów od uczenia maszynowego. W wyzwaniu wziął udział m. in. profesor Brent Seales, specjalista komputerowy z Uniwersytetu Kentucky. Wykorzystuje on do odczytania rękopisów wyrafinowaną technologię medyczną – tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, aparaturę działającą na podczerwień, a także sztuczną inteligencję. Seales i jego współpracownicy opracowali model uczenia maszynowego, który rozpoznaje litery na wewnętrznych warstwach zwojów. Sztuczna inteligencja wykrywa też zmiany w strukturze papirusu zależne od tego, czy był on pokryty atramentem. 

Traktat Filodemosa

Nagrodę w konkursie zdobyło trzech studentów: Luke Farritor z USA, Youssef Nader z Egiptu oraz Julian Schilliger ze Szwajcarii, którym udało się odtworzyć ponad dwa tysiące greckich słów, prawdopodobnie fragment traktatu Filodemosa: „Podobnie jak w przypadku jedzenia, nie od razu wierzymy, że rzeczy, których jest mało, są absolutnie przyjemniejsze od tych, których jest pod dostatkiem. Czy jednak w naturalny sposób łatwiej jest nam obejść się bez rzeczy, których jest pod dostatkiem?”. 

2024-02-12

KK na podst.: The Daily Mail, Nature, Bloomberg, NYT, The Guardian


Wiadomości
Trzeba to traktować ze śmiertelną powagą. Tysiące żołnierzy przy granicy z Polską
Tomasz Barański
Podobnych ataków z Rosji może być więcej. Rozmowa z ekspertem
Krzysztof Różycki
Polacy, nic się nie stało. Rozmowa z MARKIEM BUDZISZEM
Krzysztof Różycki
Polska jedność pod skrzydłami rosyjskich dronów?
Jan Rojewski
Banksy kontra sąd w Londynie. Mural wspierający Palestynę
(MS) na podst.: BBC, Sky News, Euro News
Społeczeństwo
Idealny premier, prezydent, polityk. Jerzy Giedroyc
Leszek Turkiewicz
Świat/Peryskop
Francja ma nowego premiera. Piąty szef rządu w ciągu trzech lat
MS na podst.: Le Figaro, L’Express, Le Monde, Les Echos
Francja sparaliżowana protestami. Setki tysięcy na ulicach, starcia z policją
MS na podst.: Le Figaro, Le Monde, L’Express, France Bleu, Liberation
Film Workers for Palestine. Artyści bojkotują izraelski przemysł filmowy
EW na podst.: USA Today, The Guardian, La Voce di New York, Palestine Chronicle, Al Jazeera, filmworkersforpalestine.org
Izrael ostrzega mieszkańców Gazy: „Uciekajcie, zostaliście ostrzeżeni”
EW na podst.: Al Jazeera, Palestine Chronicle, France24
Merhaba, jadę na wschód. Podróż przez kraj kontrastów i stereotypów
Hanna Jocek
Lifestyle/Zdrowie
Bruce Willis mieszka osobno. Wyniszczająca choroba aktora
(ANS) na podst.: sky.it, vanityfair.it, repubblica.it, osservatoriomalattierare.it, mediaset.it, corriere.it
Hugh Grant ma 65 lat. Amant, komediant i mistrz autoironii
ANS na podst.: vanityfair.it, elle.com, sky.it, adnkronos.com
Angorka - nie tylko dla dzieci...