Powojenny Neapol
Nie jest łatwo ustalić, jakie kryteria musi spełniać książka, aby podbić odbiorców, bo każdy gatunek ma swoich wielbicieli. W przypadku tego rankingu amerykańska redakcja zwróciła się z prośbą, żeby swoją opinię co do pozycji, które najbardziej wyróżniły się na przestrzeni ostatnich 24 lat, wyraziło ponad 500 pisarzy, eseistów, poetów, krytyków, czytelników. Na podstawie ich głosów powstał ranking stu wiodących książek. Hitem wieku, na ten moment, okazała się zekranizowana Genialna przyjaciółka Eleny Ferrante – opublikowana po raz pierwszy w Italii w 2011 roku – której akcja rozgrywa się w agresywnym wobec płci pięknej powojennym Neapolu.
Na listę dostała się także Historia zaginionej dziewczynki, inne dzieło „nieistniejącej autorki” (Elena Ferrante to pseudonim ukrywającego się przed mediami i tłumami literata bądź literatki, zaliczonego/zaliczonej w 2016 roku przez tygodnik Time do grona 100 najbardziej wpływowych osób na świecie) to część cyklu powieściowego Genialna przyjaciółka o Lili i Lenu, dwóch neapolitańskich dziewczynkach, potem nastolatkach, wreszcie kobietach walczących w męskiej rzeczywistości pełnej rywalizacji, zazdrości, marzeń i złudzeń.
Dodatkowo Elena Ferrante triumfuje jeszcze z Czasem porzucenia. Włosi są bardzo dumni, że Amerykanie docenili właśnie włoską lekturę i podkreślają rolę tłumaczki w tym sukcesie – Ann Goldstein również jest szczęśliwa, że Genialna przyjaciółka, w jej tłumaczeniu My Brilliant Friend, i pozostałe tytuły zyskały powszechne uznanie. Z kolei Elena Ferrante musi z pewnością odczuwać satysfakcję, że – dzięki swoim pomysłom – wtargnęła do kanonu włoskich szlagierów literatury, jaki tworzą m.in. Dante, Leopardi, Svevo i Elsa Morante.
Książkowe podium
Na drugim miejscu klasyfikacji bestsellerów pierwszej ćwiartki XXI wieku jest książka Isabel Wilkerson, pierwszej Afroamerykanki z Nagrodą Pulitzera, o Wielkiej Migracji czarnych Amerykanów z Południa w latach 1915 – 1970. Autorka, w Polsce znana z późniejszej Kasty. Korzeni naszej goryczy, tworzyła The Warmth of Other Suns przez 15 lat, przeprowadzając wywiady, zgłębiając archiwa, analizując dostępne materiały. Rezultat to osobista narracja dotycząca zjawiska, jakie odnosiło się do kilku milionów osób. Trzecie miejsce należy do Hilary Mantel i jej fabularyzowanej biografii Thomasa Cromwella – pupila Henryka VIII, który popadł w niełaskę i został stracony przez ścięcie głowy – pt. W komnatach Wolf Hall (na dalszej pozycji jest Na szafocie, część trylogii zadedykowana Annie Boleyn). Wszystkie pozycje na podium cechuje wciągający styl pisania, intrygująco przedstawieni bohaterowie oraz ciekawe realia historyczne.
Na liście drukowanych przebojów nie zabrakło noblistów. Wskazano np. Kocha, lubi, szanuje… oraz Uciekinierkę, utwory Alice Munro, która teraz jest dość kontrowersyjną postacią z powodów osobistych, odkąd jej córka ujawniła, że przymknęła oko na molestowanie w rodzinie. Kazuo Ishiguro figuruje z Nie opuszczaj mnie, zaś Annie Ernaux – z Latami. Kto chciałby stworzyć sobie biblioteczkę reprezentatywną dla początków XXI wieku i ufa liście NYT, powinien uwzględnić następujące tytuły: Zadie Smith Białe zęby i O pięknie, Siddharta Mukherjee Cesarz wszech chorób. Biografia raka, Joan Didion Rok magicznego myślenia, Paula Beatty’ego Sprzedawczyk, Cormaca McCarthy’ego Droga, Jesmyn Ward Zbieranie kości. Warto też dorzucić na półkę Listowieść Richarda Powersa, Lincolna w Bardo George’a Saundersa, Zawsze piękne. Życie, śmierć i nadzieja w slumsach Bombaju Katherine Boo oraz 2666 Roberta Bolana i Znany świat Edwarda P. Jonesa.