R E K L A M A
R E K L A M A

Hymny narodów świata: Vorarlberg

Najbardziej na zachód wysunięty kraj związkowy Republiki Austrii. Znany również jako Ländle jest drugą najmniejszą prowincją Austrii pod względem powierzchni i liczby ludności. Stolicą Vorarlbergu jest 30-tysięczna Bregencja, ważny ośrodek komunikacyjny, kulturalny i administracyjny. Tu, latem każdego roku od 1946, odbywa się prestiżowy Festiwal Muzyczny, Operowy i Teatralny mający legendarną już scenę nad jeziorem i miejsca dla 7 tys. widzów. 

Fot. Pixabay

W landzie na co dzień używa się głównie dialektów języka alemańskiego, pochodzącego od germańskich plemion, które od III wieku dokonywały licznych inwazji na te tereny. Nazwa Vorarlberg wywodzi się od nazwy przełęczy Arlberg, niegdyś ważnej komunikacyjnie. Od połowy XVIII wieku nazwy Vorarlberg używa się w odniesieniu do obszarów, które zrosły się w jedno państwo. 

Atutem kraju są jego warunki naturalne sprzyjające rozwojowi turystyki, ale wymagające też przestrzegania rygorów ochrony przyrody. Jest tu wiele obszarów chronionych, mających status rezerwatów, stref ciszy, rezerwatów biosfery czy europejskich obszarów chronionych. Tylko tych ostatnich jest tu aż 39, zaś rezerwat biosfery UNESCO Grosses Walsertal jest dostępny pod specjalnymi warunkami. Sławą wyjątkową cieszą się miejscowe jeziora: Lünersee, Körbersee i Formarinsee, uznane za najpiękniejsze miejsca Austrii. 

W odległej przeszłości – w VI wieku p.n.e. – ziemie Vorarlbergu zamieszkiwali Celtowie, których po czterech wiekach podbili Rzymianie, by z celtyckiej osady Brigantii stworzyć bazę wojskową i ruchliwy port nad Jeziorem Bodeńskim. W nowym millenium zaznaczyli się wspomniani Alemanowie, a później Frankowie i ich potomkowie. Od XIV wieku działalność konsolidacyjną rozpoczęli Habsburgowie, łącząc swoje terytoria, leżące na dzisiejszych ziemiach Szwajcarii i Austrii. Od 1861 roku Vorarlberg jako kraj koronny uzyskał parlament i rząd, pozostając jednak pod jurysdykcją cesarza i króla. Po upadku domu Habsburgów kraj oddzielił się od Tyrolu, zaś referendum w roku 1919 w sprawie przystąpienia do Konfederacji Szwajcarskiej się nie powiodło. Gdy zaś powstała Republika Austrii, Vorarlberg stał się niepodległym krajem związkowym z własnym rządem i konstytucją obowiązującą do dziś. Vorarlberg jest jedynym austriackim krajem związkowym, który w swojej konstytucji określa się jako niepodległe państwo. 

Rozległe zniszczenia

W latach 1999 i 2005 masywne powodzie zniszczyły część landu Vorarlberg, powodując rozległe zniszczenia. 

Od 1949 roku hymnem państwowym Vorarlbergu jest pieśń „’s Ländle, meine Heimat”, skomponowana i napisana przez Antona Schmutzera (1864 – 1936), skrzypka, prawnika, teoretyka muzyki. Schmutzer studiował w Grazu i Pradze i komponował muzykę głównie dla chórów oraz na uroczystości kościelne. Oryginalna wersja utworu powstała w 1905 roku, kiedy Schmutzer, wówczas nauczyciel muzyki z Feldkirch, ułożył muzykę do wiersza miejscowego poety. W 1907 roku Schmutzer przerobił kompozycję, ale wiedziony intuicją dodał do niej własny tekst „Du Ländle, meine teure Heimat”. Wkrótce cały kraj z entuzjazmem śpiewał jego utwór. Dzieci uczyły się pieśni w szkole podstawowej, a po śmierci Schmutzera nauczyciele w regionie usilnie promowali pieśń jako powszechnie aprobowany hymn narodowy. 

W 1937 roku rząd stanowy ogłosił pieśń ludową oficjalną pieśnią narodową. W kolejnych latach, drugiej wojny światowej i dyktatury hitlerowskiej, kiedy Vorarlberg ponownie był rządzony z Innsbrucku, utwór zyskał szczególne znaczenie patriotyczne i tożsamościowe. 

W 1949 roku Eugen Leißing, doradca rządu krajowego Vorarlbergu ds. kultury, wraz z pięcioma innymi deputowanymi zgłosił inicjatywę, wyręczył niezdecydowany rząd, postulując, by utwór oficjalnie stał się hymnem państwowym. I Landtag zatwierdził rzeczoną ustawę bez debaty. 

Słowa wiersza Schmutzera wyrażały miłość do piękna gór i afirmowały słowa przysięgi wierności do ojczyzny. Natomiast przy okazji obchodów 60. rocznicy powstania hymnu przewodniczący Landtagu Vorarlbergu Gebhard Halder przypomniał swym rodakom znaczenie hymnu narodowego: „Symbole kraju są ważnymi składnikami jego tożsamości”. 

Du Ländle, meine teure Heimat

Du Ländle, meine teure Heimat, ich singe dir Ehr´ und Preis;
begrüße deine schönen Alpen, wo Blumen blühn so edel
weiß und golden glühen steile Berge, berauscht vom harz´gen Tannenduft.
O Vorarlberg, will treu dir bleiben bis mich der liebe Herrgott ruft!
O Vorarlberg, will treu dir bleiben bis mich der liebe Herrgott ruft!

Ojczyzno, moja droga ojczyzno

Ojczyzno, droga ojczyzno, śpiewam na twą cześć i chwałę;
Pozdrawiam piękne Alpy, gdzie kwiaty kwitną wspaniałe,
Odurzone żywicznym zapachem sosen, bielą i złotem lśnią zbocza gór.
O Vorarlbergu, chcę być Ci wierny, aż wezwie mnie dobry Bóg!
O Vorarlbergu, chcę być Ci wierny, aż wezwie mnie dobry Bóg!
Ojczyzno, droga ojczyzno, gdzie od lat zaradny naród mały,
gdzie ojciec Ren, młody jeszcze, zieloną doliną gna śmiały;
w powietrzu powiewa czerwień i biel, ojczyźnie wierny tutejszy lud.
O Vorarlbergu, chcę być Ci wierny, aż wezwie mnie dobry Bóg!
O Vorarlbergu, chcę być Ci wierny, aż wezwie mnie dobry Bóg!
Ojczyzno, droga ojczyzno, jak mógłbym zapomnieć cię,
Najlepsze lata pamiętam przecież – kochaną, dobrą mamę;
nawet gdy dzielą mnie lądy całe, muszę tu wracać znów i znów.
O Vorarlbergu, chcę być Ci wierny, aż wezwie mnie dobry Bóg!
O Vorarlbergu, chcę być Ci wierny, aż wezwie mnie dobry Bóg!
(tłum. Anna Sieroń)

2024-08-05

Henryk Martenka


Wiadomości
Wspominamy Janusza Glanca-Szymańskiego, wieloletniego sekretarza redakcji
Angora
Panowie, czym różni się okres od owulacji? Komentarze w internecie
Jan Rojewski
ISIS chciało zabić papieża Franciszka
(ANS) Na podst.: repubblica.it, ilpiccolo.it, corriere.it, ansa.it, ilfattoquotidiano.it, ilsole24ore.com
Społeczeństwo
Groźny kryzys w edukacji. Do 2030 roku zabraknie 44 mln nauczycieli
KK na podst.: Wall Street Journal, Bild Zeitung, BBC, UNESCO.org, Die Welt, Neue Zürcher Zeitung
Biskupi a edukacja zdrowotna. Świadomy wybór czy ideologiczny spór?
Tomasz Zimoch
Świat/Peryskop
Żółta kolejka, symbol Lizbony, wypadła z torów, zabijając 16 osób
(EW) Na podst.: Observador, Portugal Resident, BBC
„Złota era chińskiego hakowania”. zachód ostrzega przed ofensywą Pekinu
KK na podst.: Washington Post, Wall Street Journal, NBC News, New York Times, Reuters, Politico.eu
Hymny narodów świata: Oaxaca
Henryk Martenka
Masakra w Afganistanie. Zginęli pogrążeni we śnie
(KK) Na podst.: BBC, Reuters, Associated Press, The Guardian, France24
Lifestyle/Zdrowie
IMPRODROM 2025. Sceniczna naturalność i nieprzewidywalność
Serena Williams: Schudłam dzięki lekom na cukrzycę
Agnieszka Nowak-Samengo na podst. it.euronews.com, forbes.com, people.com, vanityfair.it, quotidiano.net
Nowa era w „Vogue’u”. Chloé Malle zastępuje Annę Wintour
MS na podst.: Le Figaro Madame, BBC, The New York Times
Z nici i woli. Testament Armaniego
ANS na podst.: d.repubblica.it, lespresso.it, corriere.it, libero.it, milanotoday.it, eurosport.it, oggi.it, rainews.it, sky.it, vanityfair.it
Angorka - nie tylko dla dzieci...