2023-09-08

Hymny narodów świata: Seklerzy

Seklerzy mówią po węgiersku, ale jak sami utrzymują, mówili już w tym języku, zanim Węgrzy dotarli do Europy. Uczeni nie są zgodni co do etnicznych korzeni Seklerów. Jedni wskazują na Hunów i Awarów, inni na Wołochów, jeszcze inni na Pieczyngów lub Połowców. Nie jest nawet znany moment przybycia Seklerów nad Dunaj, choć opisano ich po raz pierwszy w XII – XIII-wiecznej kronice węgierskiej, uznając za

Henryk Martenka
2023-09-08

Wisła. Rzeka o bogatej biografii

Legenda Wisły, królowej polskich rzek, jest owocem postromantyzmu. Jak pisze Andrzej Chwalba, krakowski profesor i badacz dziejów Wisły, to właśnie wtedy „zaczęto w niej widzieć walory, których wcześniej nie dostrzegano. Kształtowanie się nowoczesnego narodu polskiego pod koniec XIX stulecia i pojawienie się neoromantycznej Młodej Polski zdynamizowało te procesy”. Warto też pamiętać, że swoista sakralizacja rzeki

Henryk Martenka
2023-09-08

Zagadka kryminalna. Nieudolnie sfingowane włamanie

Jednopiętrowy dom otoczony ogrodem stał na końcu ulicy podmiejskiego osiedla domków jednorodzinnych. Kiedy inspektor Nerak zaparkował, przywitało go ujadanie psa. Po chwili drzwi domu otworzył mężczyzna w średnim wieku i zaprosił inspektora do środka. W gabinecie, którego ściany ozdabiały obrazy współczesnych malarzy, gospodarz wskazał Nerakowi fotel, poprosił, aby usiadł, a sam poszedł do kuchni przygotować kawę. Kiedy wrócił, postawił na stoliku dwie filiżanki z aromatycznym napojem i zapytał:

Wojciech Chądzyński
2023-09-06

„Wielka Szpera” – czy wróci żydowskie życie?

– To jeden z najbardziej dramatycznych rozdziałów historii łódzkiego getta. Od 5 do 12 września 1942 roku trwała tzw. Wielka Szpera (z niem. Allgemeine Gehsperre – całkowity zakaz opuszczania domów). Zaczęło się od przemówienia Chaima Rumkowskiego, przełożonego Starszeństwa Żydów, który na placu Strażackim wzywał mieszkańców do oddania wszystkich dzieci do lat dziesięciu. „Bracia i siostry, oddajcie mi je! Ojcowie i

Jacek Binkowski
2023-08-29

Wołoszański usunięty z TVP

Start z list PO – zniknięcie z TVP W październikowych wyborach parlamentarnych Wołoszański wystartuje do Sejmu w Piotrkowie Trybunalskim jako kandydat Koalicji Obywatelskiej, a jednym z jego kontrkandydatów będzie Antoni Macierewicz. Tę decyzję ogłosił kilka dni temu Donald Tusk. Tego samego dnia z anteny TVP Historia zniknęły kultowe programy z udziałem Bogusława Wołoszańskiego: „Sensacje XX

Na podst. tekstu Onetu
2023-08-29

Hymny narodów świata: Karaczajo-Czerkiesja

Lista narodowości zamieszkujących Kaukaz, zarówno na południu, jak i północy, jest imponująca. Gruzini, Abchazowie, Abazyńczycy, Adygejczycy, Czerkiesi, Kabardyjczycy, Awarowie, Czeczeni, Ingusze, Bacbijcy, Lezgini, Ormianie, Osetyjczycy, Kurdowie, Tałyszowie, Tatowie, Ukraińcy, Grecy, Azerowie, Bałkarzy, Karaczajowie, Kumycy, Nogajowie, Turkmeni, Kazachowie i inni… Melanż gwarantujący burzliwe sąsiedztwo i Kaukaz taki jest. Jest to też miejsce, gdzie sąsiadują z sobą niepodległe państwa, rosyjskie kraje związkowe i republiki autonomiczne pozostające podmiotami Federacji Rosyjskiej.  Na północno-zachodnim

Henryk Martenka
2023-08-14

Kontrowersje wokół gdańskiego jarmarku. Hałas i nazistowskie przyśpiewki

Przeklęty jarmark? Każdego roku zmienia się układ stoisk, ale nie zmienia się to, że wyjście z domu do pracy, o wyjeździe ze starówki autem nie wspominając, to walka z czasem i nerwami. Korki szacuje się minimum na godzinę. Na chodnikach opanowanych przez tłum turystów zwiedzających stoiska też jest strasznie. Zatory, utarczki słowne są na porządku

Wojciech Andrzejewski oraz na podst. tekstu Piotra Piesika
2023-08-14

Zagadka kryminalna. Co się wydarzyło w sklepie monopolowym?

Zbliżała się godzina dwudziesta trzydzieści. Padający od rana deszcz nie ustawał. Inspektor Nerak zaparkował przed kamienicą, na parterze której znajdował się całonocny sklep monopolowy, i wysiadając z auta, w ostatniej chwili w świetle padającym z witryny sklepu zauważył kałużę. Zaklął pod nosem na nieczynne latarnie uliczne i szybkim krokiem ruszył w kierunku budynku. Kiedy wszedł do sklepu, przywitał go czekający już na niego sierżant Wrzosek i poinformował

Wojciech Chądzyński
2023-08-14

Jak Danuta Wałęsa oceniła swojego męża? „Nie była to piątka z plusem”

Prezydent, jak widać, lubi dolewać oliwy do ognia, a dodajmy, ma w tej sprawie sporo za uszami, co postaram się opowiedzieć. Znacznie wcześniej, bo w 1988 roku, odbyła się telewizyjna debata Wałęsa – Miodowicz, w której maczałem palce. W czasie jej przygotowywania Wałęsa był chory, miał podwyższoną temperaturę, odżywiał się mlekiem z miodem. Gdy z nim wtedy rozmawiałem, nie przypominał mi późniejszego Wałęsy: był uważny, czujny jak zawsze

Andrzej Bober
2023-08-09

Październik 1956. Potrzeba nam radykalniejszej powtórki

 Od niedawna obserwujemy wzrastający ferment w obozie rządzącym. Frakcje zwalczają się nie tylko w łonie rządu, ale ich polityczni nominaci w areopagu nazywanym Trybunałem Konstytucyjnym też nie potrafią dojść do porozumienia w sprawie tak kluczowej dla Polaków, jak wniosek o odzyskanie pieniędzy z KPO. Moje doświadczenie podpowiada mi, że taki ferment jest niechybną zapowiedzią daleko

Witold Lilental