Hymny narodów świata: Karelia

Historyczna ojczyzna Karelów, wschodnia część Międzymorza Fińsko-Karelskiego, leży między Morzem Białym a jeziorami Onega i Ładoga, sięgając poprzez Przesmyk Karelski do brzegów Bałtyku. Jej nostalgiczne krajobrazy, ciągnące się morenowe wzniesienia i przeszło 60 tysięcy jezior są dziełem lodowca. 

Fot. Flickr

Republika Karelii lub Karjala powstała w 1923 roku jako podmiot autonomiczny i weszła w skład ZSRR. Od 1990 roku, kiedy Karelia przyjęła Deklarację suwerenności państwowej, nosi obecną nazwę. Mająca ponad 180 tysięcy kilometrów kwadratowych i ledwie 600 tysięcy mieszkańców kraina graniczy na zachodzie z Finlandią, na wschodzie z regionem Archangielska, od północy z Murmańskiem, a na południu z regionami Wołogdy i Leningradu. Językiem urzędowym jest rosyjski, używane są także: karelski, fiński i wepski (język z grupy bałtycko-fińskich, do roku 1990 wyłącznie mówiony). 

Republika ma rozwinięte zaplecze przemysłowe, głównie hutnictwo, górnictwo, przemysł drzewny i papierniczy. Niektórym obszarom republiki nadano status równorzędny dla regionów Dalekiej Północy, przez co mieszkańcy uzyskali pewne przywileje. 

Głównym miastem Karelii jest Pietrozawodsk,

leżący nad brzegiem jeziora Onega. Założono je w 1703 roku, pierwotnie jako Szujsk, kiedy car Piotr I ulokował w tym miejscu fabrykę uzbrojenia niezbędnego dla armii rozrastającego się imperium. Po czterech latach Szujsk zmienił się w Pietrozawodsk i stał się miastem, dziś uznanym za przyciągające tysiące turystów historyczne miejsce Rosji. Mieszczą się tu: skansen poświęcony czasom Piotra I, niegdysiejszy Ogród Pietrowski, a założony w doniosłym 1703 roku, sobór Aleksandra Newskiego i katedra św. Krzyża. Turyści znajdą tu wiele atrakcji o charakterze rekreacyjnym, gdyż w Karelii jest modna turystyka aktywna i ekologiczna. Region jest popularny wśród miłośników turystyki wodnej oraz rowerowej, rybaków i myśliwych. Na jeziorach Onega i Ładoga w sezonie letnim pływa nowoczesna biała flotylla, natomiast zimą oferuje się wycieczki skuterami śnieżnymi, psimi zaprzęgami, a nawet konno. Wielką atrakcją są karelskie petroglify znalezione na wyspach rzeki Vyg, a datowane na IV – III tysiąclecie przed naszą erą. 

Dzieje miasta i regionu nacechowane są stuleciami wpływów szwedzkich, fińskich i karelskich, tworzącymi tkankę historyczną, do której z nostalgią odwołują się Karelowie. W VII wieku istniało tu księstwo karelskie, a przez długie wieki mieszkańcy sami stanowili o sobie. Kraj jest typowym obszarem pogranicza kultur i cywilizacji, zawieszonym między światem Zachodu i Wschodu, żywiołem germańskim i słowiańskim, wyznaniem katolickim i prawosławnym. Mimo niewielkiej liczby ludności mieszkają tu przedstawiciele ponad stu narodowości, działa kilkadziesiąt stowarzyszeń o charakterze kulturalnym i etnicznym, kultywujących własne wielowiekowe dziedzictwo. Słynny XIX-wieczny epos „Kalewala”, fundament kultury i tożsamości fińskiej, jest również rdzeniem dziedzictwa Karelów, bowiem tysiąc lat wcześniej, gdy rodziły się legendy runiczne, będące tworzywem eposu, oba narody stanowiły jeszcze jedną ugrofińską etnię. Zmieniła ten stan religia, bowiem Karelowie dostali się pod wpływy Rusi Kijowskiej i w XIII wieku przyjęli prawosławie, zaś Finowie zostali zdominowani przez Szwedów, więc ich religią stał się luteranizm. Ktoś kiedyś powiedział, że architektura w Karelii sprawia, że człowiek ma wrażenie podróży w czasie. Z jednej strony drewniane chaty w wioseczkach, takich jak Kiem, Kinerm, Wirma, a z drugiej, tuż nad jeziorem Ładoga, dostrzec można północny modernizm czy też luterański, surowy styl kirche. 

Hymn Republiki Karelii, Gosudarstwennyj gimn Respubliki Karelija jest symbolem państwowym, uroczystą pieśnią o charakterze programowym. Zatwierdzony został przez Radę Najwyższą Karelii XII w 1993 roku. Kompozytorem jest Aleksander Biełoborodow (1948 – 2016), zaś autorami tekstu są poeta Iwan Kostin (1931 – 2015) i Armas Miszin (1935 – 2018), tłumacz tekstu na język fiński. Hymn miał kiedyś dwa oficjalne teksty: rosyjski i fiński, co zmieniono w 2001 roku, uzasadniając decyzję faktem, że konstytucyjnym językiem państwowym jest wyłącznie rosyjski.  

Kodirandu – Karjalu!

Igäine kaunis meijän mua.
Heimokanzat yhteh suat,
Karjalu!
Tuo kuunnelkua järvet dai mečät, suot
Kui sydämeh oma mua pajuo tuou.
Se mäin piälpäi selvembi nähtä voi –
Vie parembi kaikkii mua meijän roih.
Kodirandu – Karjalu!
Ozan kel elä igä kai.
Ryndähis meijän yksi vai –
Karjalu!
(wersja karelska)

Gosudarstwennyj gimn
Respubliki Karelija
Край родной – Карелия!

Древняя мудрая земля.
Братских племен одна семья,
Карелия!
Звените, озера, и пой, тайга!
Родная земля, ты мне дорога.
Высоко на сопках твоих стою
И песню во славу тебе пою.
Край родной – Карелия!
(w języku rosyjskim)

Hymn Państwowy Republiki Karelii
Ojczyzna – Karelia!

Starożytna, mądra kraina.
Braterskich plemion jedna rodzina,
Karelia!
Pierścień, jeziora i śpiew, tajga!
Ojczyzno, jesteś mi droga.
Wysoko na twych wzgórzach
staję i śpiewam
pieśń na twoją chwałę.
Ojczyzna – Karelia!
Na zawsze jesteś mi dana przez los.
Witaj od wieków mój kraju,
Karelio!
Bohaterowie eposów z lasów i gór
Żyją na naszej ziemi do dziś.
Płyń pieśnio! Kantele, śpiewaj dźwięcznie,
Ku czci świętej ziemi karelskiej!
Ojczyzna – Karelia!
Runy i byliny ciągle są żywe.
Widzę twój promienny świt,
Karelio!

W 1991 roku pojawiła się w mediach informacja, że Rosja gotowa jest odsprzedać Karelię Finom za 15 miliardów dolarów. Mimo że źródła tej informacji wydają się wiarygodne, dziś żadna ze stron tego nie potwierdza. 

2023-09-11

Henryk Martenka


Wiadomości
Skończmy z mentalnością wasali. O stanie finansów publicznych
Krzysztof Różycki
Wałęsa znowu wygrał z władzą. Ekspertka tłumaczy całą sytuację
Tomasz Zimoch
Agent Tomek zeznaje. Co skłoniło Kaczmarka do takiego kroku?
Opr. AB
267 zmian w traktatach. Jak wpłyną na Polskę niemiecko-francuskie propozycje?
Krzysztof Różycki
Właściciele psów przerażeni. Epidemia dziwnej choroby spadła na czworonogi
KK na podst.: CNN, Associated Press, The New York Times, Washington Post, The Daily Mail, USA Today
Społeczeństwo
Zagadka kryminalna. Włamanie do domu antykwariusza
Wojciech Chądzyński
Antidote Bikes. Od magisterki do poważnego biznesu
E.W. na podst. Forbes nr 10/2023
Kondycja psychiczna Polaków nie wygląda dobrze. Lęk i samotność niszczą nam życie
Andrzej Marciniak
Oświadczenia na Facebooku. Przeczytaj regulamin, nim zaprotestujesz
MAC
Przełom w sprawie zabójstwa turystów z Niemiec
Michał Fajbusiewicz
Świat/Peryskop
Albania. Bójka w parlamencie. Opozycja wyciągnęła race
PKU na podst.: Reuters, CNN, Washington Post
Rzym obchodzi 100-lecie urodzin Wisławy Szymborskiej
Agnieszka Nowak-Samengo
Laboratorium Marii Skłodowskiej-Curie skazane na zagładę. Będzie rozbiórka
MS
Podróż po Walii. Kraj pastwisk i parków
Wilhelm Karud
Hymny narodów świata: Kaszuby
Henryk Martenka
Lifestyle/Zdrowie
Motocykle wirują, chłopaki walą w bandę. Żużel okiem fotografa
Tomasz Barański
Playback wszystko załatwi. Szczera rozmowa z Marcinem Kiljanem
Tomasz Gawiński
Tyson wśród piosenkarzy. To działo się podczas rozdania nagród „Billboard”
Grzegorz Walenda
Pandemiczne patologie. Szpital odmówił pomocy choremu, który później zmarł
Krzysztof Różycki
Epidemia nadciśnienia. Nieleczone niesie ogromne zagrożenie
Andrzej Marciniak
Angorka