Przebudzenie Etny. Groźny i najpiękniejszy wulkan świata

W ubiegłym tygodniu natura wymusiła zamknięcie lotniska w Katanii na Sycylii. Dzieje się tak okresowo z powodu aktywności wulkanicznej Etny. Gdy widoczność słabnie i płyta lotniska jest pokryta warstwą pyłu wulkanicznego, ruch samolotów nie może odbywać się bezpiecznie. 

Fot. Wikimedia

Etna jest symbolem Sycylii, tak jak Koloseum symbolem Wiecznego Miasta. Jest coś jeszcze, co łączy wulkan i amfiteatr: obecność na liście światowego dziedzictwa UNESCO! Dla ludzkości Etna ma taką rangę, jak wyspy Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych, lasy Puszczy Białowieskiej czy transgraniczne watty w Niemczech, Holandii i Danii. Dla Sycylijczyków jest ognistym elementem tożsamości, rozgrzewającym nie mniej niż lokalny likwor Ogień Etny, Fuoco dell’Etna; synonimem niebezpiecznych związków i niekontrolowanej namiętności. Są dumni, że ich wulkan jest wyjątkowy pod różnymi względami, jako największy i najwyższy spośród najbardziej aktywnych w Europie, najbardziej urodziwy, najczęściej badany i monitorowany, a także mający globalne znaczenie naukowe i kulturowe dla wulkanologii, geofizyki i innych nauk o Ziemi.

Etna jest jak kobieta, zmienna. Zwłaszcza jej wysokość ulega modyfikacjom. W 1981 roku było to 3350 metrów nad poziomem morza, w 1998 roku – 3330 metrów, 20 lat później – 3326, a od 2019 roku jest to 3320 metrów. Erupcje zdarzają się na szczycie i na zboczach. Aktywność szczytowa może trwać – z przerwami – nawet dłużej, jak było to w latach: 1955 – 1971, 1995 – 2001 i 2011 – 2018. Jeśli chodzi o erupcje na zboczach, to w ciągu ostatnich czterech dekad średni odstęp między nimi wynosił około dwóch lat. Czas ich trwania ograniczał się zwykle do kilku godzin, kiedy indziej przekraczał rok. Były to dokładnie 472 dni w ciągu lat 1991 – 1993 czy 419 dni w sezonie 2008/2009. Generalnie z Etną nie ma reguł i na Sycylii mówi się, że może kochać i zabijać.

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2023-05-29

ANS na podst.: ansa.it, siviaggia.it, ingv.it, ilpost.it, Il Corriere della Sera, unesco.it, focusicilia.it, siciliafilm.com


Wiadomości
Skończmy z mentalnością wasali. O stanie finansów publicznych
Krzysztof Różycki
Wałęsa znowu wygrał z władzą. Ekspertka tłumaczy całą sytuację
Tomasz Zimoch
Agent Tomek zeznaje. Co skłoniło Kaczmarka do takiego kroku?
Opr. AB
267 zmian w traktatach. Jak wpłyną na Polskę niemiecko-francuskie propozycje?
Krzysztof Różycki
Właściciele psów przerażeni. Epidemia dziwnej choroby spadła na czworonogi
KK na podst.: CNN, Associated Press, The New York Times, Washington Post, The Daily Mail, USA Today
Społeczeństwo
Zagadka kryminalna. Włamanie do domu antykwariusza
Wojciech Chądzyński
Antidote Bikes. Od magisterki do poważnego biznesu
E.W. na podst. Forbes nr 10/2023
Kondycja psychiczna Polaków nie wygląda dobrze. Lęk i samotność niszczą nam życie
Andrzej Marciniak
Oświadczenia na Facebooku. Przeczytaj regulamin, nim zaprotestujesz
MAC
Przełom w sprawie zabójstwa turystów z Niemiec
Michał Fajbusiewicz
Świat/Peryskop
Albania. Bójka w parlamencie. Opozycja wyciągnęła race
PKU na podst.: Reuters, CNN, Washington Post
Rzym obchodzi 100-lecie urodzin Wisławy Szymborskiej
Agnieszka Nowak-Samengo
Laboratorium Marii Skłodowskiej-Curie skazane na zagładę. Będzie rozbiórka
MS
Podróż po Walii. Kraj pastwisk i parków
Wilhelm Karud
Hymny narodów świata: Kaszuby
Henryk Martenka
Lifestyle/Zdrowie
Motocykle wirują, chłopaki walą w bandę. Żużel okiem fotografa
Tomasz Barański
Playback wszystko załatwi. Szczera rozmowa z Marcinem Kiljanem
Tomasz Gawiński
Tyson wśród piosenkarzy. To działo się podczas rozdania nagród „Billboard”
Grzegorz Walenda
Pandemiczne patologie. Szpital odmówił pomocy choremu, który później zmarł
Krzysztof Różycki
Epidemia nadciśnienia. Nieleczone niesie ogromne zagrożenie
Andrzej Marciniak
Angorka