W ramach badania Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej, poświęconego przemocy ze względu na płeć, zebrano i przeanalizowano dane od ponad 114 tys. kobiet z państw członkowskich UE. Dyrektorka Agencji Sirpa Rautio przypomniała przy okazji tego badania, że w UE żyje około 229 mln kobiet, a 31,8 proc. z nich doświadczyło przemocy ze strony partnera. Zaledwie jedna na siedem zgłosiła to na policji. Dane są tym bardziej alarmujące, że 22 z 27 państw członkowskich UE ratyfikowały konwencję stambulską, czyli konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Carlien Scheele, dyrektorka Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE), uważa, że to wiele mówi o podejściu do przemocy wobec kobiet. Przypomina, że nadal powszechne jest zawstydzanie i oskarżenia: „Dlaczego zostałaś? Dlaczego nie zgłosiłaś tego wcześniej? Co zrobiłaś, że był do tego zmuszony?”.
W Niemczech co dwie minuty ktoś pada ofiarą przemocy we własnym domu, a liczba ofiar przemocy domowej była w 2024 roku była rekordowo wysoka. Federalne ministerstwo ds. rodziny przyczyn rosnącej skłonności do przemocy upatruje w kryzysach społecznych i wyzwaniach osobistych.
Najnowsze statystyki z Włoch i Portugalii też wskazują na znaczący wzrost liczby przypadków. We Włoszech antyprzemocowa infolinia 1522 w ciągu pierwszych 9 miesięcy 2024 roku odnotowała 57 proc. więcej połączeń niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. W Portugalii liczba aresztowań osób podejrzanych o przemoc domową wzrosła o 32 proc. Nie wszędzie jednak liczba zgłaszanych aktów przemocy wzrasta. W Rumunii, mimo że w pierwszym półroczu 2025 roku policja interweniowała w ponad 61 tys. przypadków, oficjalne statystyki wskazują na spadek liczby zarejestrowanych przestępstw o 19 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym.
W Hiszpanii od 2003 roku liczba przypadków zabójstw kobiet spadła o jedną trzecią dzięki zaostrzeniu prawa i wsparciu dla ofiar. Sukcesem okazał się system elektronicznych bransoletek dla sprawców, który skutecznie chroni kobiety objęte programem – do tej pory żadna z nich nie została zabita. Ponadto hiszpańska ustawa z grudnia 2004 roku stała się wzorem dla innych państw i zapoczątkowała gruntowną zmianę w podejściu do ochrony ofiar. Aby zapewnić poszkodowanym profesjonalne i empatyczne traktowanie, unikając ich wtórnej wiktymizacji, utworzono wyspecjalizowane sądy ds. przemocy wobec kobiet. Policja wdrożyła system prewencyjny, który przy użyciu algorytmu ocenia poziom zagrożenia i umożliwia wdrożenie adekwatnych środków ochronnych – od stałego kontaktu po całodobową ochronę.
Susana Gálvez, która kieruje centralą hiszpańskiego numeru pomocowego 016, zwraca uwagę na problem dotyczący percepcji przemocy. Podkreśla, że często podstawowym zadaniem konsultantek jest edukacja, ponieważ wiele kobiet ma trudności z rozpoznaniem przemocy. Społeczeństwo nauczyło je postrzegać maczystowskie zachowania jako normę – dotyczy to np. przesadnej zazdrości, gróźb i napaści na tle seksual nym.
Uzyskanie aktualnych danych z Polski jest trudne, mimo że przestępstwa składające się na zjawisko przemocy domowej są ścigane z urzędu. Zgodnie z raportem ewaluacyjnym Grupy Ekspertów Rady Europy (GREVIO) z 2021 roku na temat Polski, krajowy system przeciwdziałania przemocy wobec kobiet, mimo posiadania formalnych ram prawnych, w praktyce okazuje się niewystarczający. Eksperci wskazali m.in. na niską skuteczność ścigania i tendencję sądów do wydawania niskich wyroków wobec sprawców. Skrytykowano niestabilny system finansowania organizacji pozarządowych niosących specjalistyczną pomoc oraz brak systemowej edukacji antyprzemocowej. W ocenie GREVIO negatywna narracja polityczna wokół konwencji stambulskiej dodatkowo osłabiła wysiłki na rzecz realnej ochrony ofiar.
Jeśli ktoś, kogo znasz, doświadcza przemocy, zadzwoń na Niebieską Linię: 800 120 002 (pomoc bezpłatna i anonimowa) lub poszukaj wsparcia w lokalnym Ośrodku Interwencji Kryzysowej (OIK) i Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR). W nagłych wypadkach dzwoń na 112.