R E K L A M A
R E K L A M A

Hymny narodów świata: Acre

Jedno z 27 federacyjnych państw republiki Brazylii. Jest jej zachodnią rubieżą, graniczącą z Peru i Boliwią, i tu znajduje się Sierra de Contamana, najbardziej na zachód wysunięty punkt kraju. Olbrzymie terytorium (większe niż połowa Polski), ale bardzo słabo zaludnione (900 tys. mieszkańców). Centrum admnistracyjnym i siedzibą władz ustawodawczych, wykonawczych i sądowniczych jest miasto Rio Branco. Acre ma kilka przydomków: Skraj Brazylii, Stan Drzewa Gumowego, Stan Lateksowy i Skraj Zachodu. Ma własną strefę czasową (godzinę różnicy wobec Brasílii).

Fot. Flickr

Obowiązująca obecnie nazwa została wprowadzona w 1904 roku, a pochodzi od jednej z lokalnych rzek, Aquiri, którą odczytano w jakimś liście handlowym jako Acre. Kraina była późno kolonizowana, gdyż dopiero pod koniec lat 70. XIX wieku zaczęli tu przybywać nieliczni osadnicy poszukujący drzew kauczukowych. Brazylia w owym czasie koncentrowała się na produkcji i eksporcie kawy. Szybko jednak wytworzyło się tu poczucie odrębności (i izolacji), więc już w 1903 roku proklamowano zapomniany region jako Niezależne Państwo Acre, byt o charakterze narodowym, mocno popierany przez bogacących się producentów kauczuku, co zmusiło państwo brazylijskie do militarnej reakcji i przywołania miejscowych do porządku. W okiełznaniu sytuacji pomogło uregulowanie relacji dyplomatycznych brazylijsko-boliwijskich, co zapobiegło boliwijskim inwazjom na pogranicze, nasilającym się wraz z rozwojem gospodarczym regionu. Oddalono też żądania Boliwii w sferze korekty granicy. Notabene na przełomie XIX i XX wieku trzykrotnie proklamowano Acre jako niepodległe państwo. W 1962 roku rząd brazylijski, uznając zastałe warunki gospodarcze, nadał stanowi status państwa federalnego. Mimo kryzysu Acre do dziś jest liderem w produkcji i eksporcie kauczuku. Szczególną rolę stan odegrał podczas drugiej wojny światowej, kiedy plantacje kauczuku na Malajach i Tajlandii przestały dostarczać niezbędnego surowca przemysłowi wojennemu.

Słaba, ale rozwijająca się gospodarka

Dziś stan jest ważnym elementem brazylijskiej gospodarki. Poprowadzono stąd Autostradę Pacyficzną do trzech peruwiańskich portów, zbudowano kilka mostów, ale dopiero w 2021 roku zintegrowano system komunikacyjny stanu z ogólnokrajowym. To powinno wesprzeć stan w rozwoju, gdyż dotąd uznaje się gospodarkę stanu za trzecią najsłabszą w Brazylii. Głównymi uprawami są ryż, trzcina cukrowa, fasola, maniok i kukurydza. Bydło zaczęto hodować dopiero w latach 70. XX wieku. Na skalę miejscowych potrzeb rozwinęły się przemysły spożywczy i przetwórczy. Co ciekawe, niemal cały handel wewnętrzny odbywa się wyłącznie rzekami.

Acre to jedyny stan, który walczył z bronią o swą brazylijskość. Ma też charakterystyczne cechy, które wyraźnie różnią go od reszty kraju i nadają mu znamiona oryginalności. Tu praktykuje się na przykład rytuał Santo Daime, wykorzystujący ayahuascę, szamański napój działający na świadomość i służący nawiązaniu kontaktów z bogiem.

Hymn stanu Acre stworzył lekarz i poeta Francisco Mangabeire (1879 – 1904) w 1903 roku. Rozpoczął studia medyczne już jako 15-latek, służył następnie jako ochotnik w Korpusie Medycznym w misjach wojskowych. Zasłużył się niezwykle podczas walk i propagowania przynależności Acre do Brazylii i wtedy napisał poemat, do którego melodii użyto muzyki utworów W.A. Mozarta i G. Donizettiego. Zmarł na malarię na parowcu na Amazonce. Jest piewcą dumy Acreano, czyli obywatela stanu Acre, i głosicielem chwały Altaneiry, czerwonej gwiazdy na fladze stanu Acre, symbolizującej krew bohaterów, walczących o przyłączenie stanu Acre do Brazylii. 

Hino do Acre

Que este Sol a brilhar soberano
Sobre as matas que o veem com amor
Encha o peito de cada acreano
De nobreza, constância e valor
Invencíveis e grandes na guerra
Imitemos o exemplo sem par
Do amplo rio que brilha com a terra
Vence-a e entra brigando com o mar

Hymn Acre

Niech to słońce świeci suwerennie
Nad lasami, które patrzą na nie z miłością
Niech napełnia pierś każdego Acreano
Szlachetnością, stałością i wartością
Niezwyciężeni i wielcy wojownicy
Naśladujmy niezrównany wzór
Szerokiej rzeki, która świeci razem z ziemią
Zwycięża ją i wojowniczo płynie do morza
Ref.
Gwiazda zabarwiona krwią bohaterów
Świeci na naszej fladze
Kochajmy naszą gwiazdę Altaneira
Najpiękniejszą i najlepszą latarnię
Wracając triumfalnie z boju
Mamy w naszej duszy uroki nieba
A na spokojnym, promiennym czole
Nieśmiertelne i święte trofeum
Brazylia radośnie nam towarzyszy
Dlatego kroczymy naprzód
Do przyszłości na górze chwały
Jest poświata przyszłości
Ref.
Zdobyliśmy ziemię
Szlachetnie z bronią w ręku
Jeśli się nie zgadzacie, każdy żołnierz
będzie walczył jak lew
Wolność to drogi skarb
Daje nam radość po walce
A jak rzeka płynie, złote słońce
Płaszcz światła okrywa nas
Ref.
Jako nagrodę po wojnie weźmiemy
Ukojenie, które leczy rany
Widząc kwiaty miłości na ziemi
A na niebie tęczę pokoju
Kochające żony i matki
Czekają na nas w wiernych domach
Dywan róż w drzwiach
I śpiewając, robią wieńce laurowe
Ref.
A jeśli pewnego dnia śmiały obcokrajowiec
Obrazi naszą świetność
Będziemy walczyć z tą samą energią
Bez odwrotu, bez upadku, bez strachu
A potem z tej ziemi popłynie
Taki żywy i męski śpiew
To będzie jak głos Amazonki
Odbijający się echem w całej Brazylii
(tłum. Gabrielle Silva-Rychlewska)

2024-12-02

Henryk Martenka


Wiadomości
Seyla Benhabib: USA na drodze ku państwu o cechach mafijnych
PKU na podst.: FAZ, hannah-arendt-verein.de
Chatham House o nadchodzącym roku. Najczęściej mylą się eksperci
HM na podst. Chatham House, „The World in 2026”
Tydzień z życia gwiazd. Najdroższa gwiazda sylwestra Polsatu
Katarzyna Gorzkiewicz
Tydzień z życia polityków. Jedna partia, dwie wigilie
Zebrała Katarzyna Gorzkiewicz
Społeczeństwo
Klejnoty cesarskie, czyli jak ostatni… Cesarz wystawił I Republikę
Beata Dżon-Ozimek
Całujemy się od milionów lat! Wskazują na to badania DNA
(KGB) na podst. Radio Zet
Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Zamordowali, bo potrzebowali forsy na telefony
Michał Fajbusiewicz
Świat/Peryskop
The show must go on! Niepewny, lecz pełen nadziei nowy rok w Paryżu
Leszek Turkiewicz
Hymny narodów świata. Pernambuco
Henryk Martenka
Gdy opada maska. Japońskie podejście do jedzenia
Dominika Giordano
Kasynowa potęga. Rumunia wiedzie hazardowy prym
(ChS) na podst. Libertatea (www.libertatea.ro)
Tyrać jak hiszpański kelner. To oni są filarem gospodarki
Michał Kurowicki
Lifestyle/Zdrowie
Krzysztof Ibisz: energia i charyzma są ważniejsze niż garnitur
Krzysztof Pyzia
Nie pytaj bota o raka! Sztuczna inteligencja to nie lekarz
Wybrała i oprac. E.W. „Gazeta Wyborcza”, „Pacjenci traktują chatboty jak lekarzy. Czy AI ich zastąpi?”
Medytacja zamiast hantli. Nowy trend w walce ze stresem
A.M.
Zagrożenie antybiotykoopornością. Cicha pandemia XXI wieku
Andrzej Marciniak
Pan Jan. Nowicki w książce Aleksandry Szkarłat
Henryk Martenka
Angorka - nie tylko dla dzieci...