Palisz lub paliłeś? Koniecznie zbadaj płuca

Palenie tytoniu jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka płuca. Tymczasem od początku XXI w. liczba palaczy na świecie wzrosła aż o 20 proc. W Polsce regularnie pali co czwarty dorosły i nawet co ósmy nastolatek. 

Fot. Pixabay

Rak płuca niezmiennie plasuje się na podium zachorowalności i zgonów Polaków z powodu chorób nowotworowych. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów każdego roku diagnozuje się około 22 tys. nowych przypadków. W tym samym czasie z powodu raka płuca umiera średnio 23 tys. pacjentów. To dziesięć razy więcej, niż ginie w wypadkach samochodowych. 

Profilaktyka jest najważniejsza

– Polacy wciąż nie dbają o profilaktykę, a badania wykonują, dopiero gdy pojawią się konkretne objawy, zgodnie z zasadą: „nic mnie nie boli, więc jestem zdrowy”. Oczywiście jest to błędne myślenie. Dziś im wcześniej wykryjemy nowotwór, tym większą szansę mamy na jego wyleczenie – mówi Elżbieta Kozik, prezeska stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny

Tymczasem około 85 proc. nowo diagnozowanych przypadków raka płuca jest wykrywanych już w stadium zaawansowanym. Co ważne, mówimy o nowotworze, w którym dostępnych jest najwięcej terapii celowanych, a dobór właściwego leczenia wymaga sprawdzenia największej liczby markerów genetycznych. Skuteczną metodą, umożliwiającą jednoczesną analizę kilkuset zmian w genomie, jest kompleksowe profilowanie genomowe. W Polsce ten typ świadczenia nie jest jednak finansowany ze środków publicznych, mimo że zgodnie z wytycznymi krajowych i międzynarodowych ekspertów to właśnie chorzy na raka płuca pilnie potrzebują takiej diagnostyki. 

Specjalne badania tomograficzne

Natomiast do końca roku wybrane grupy pacjentów (palacze i byli palacze w wieku 50 – 74 lat) mogą skorzystać z oferty bezpłatnych badań profilaktycznych niskodawkową tomografią komputerową. Do ich wykonania nie jest potrzebne skierowanie, wystarczy spełnić kryteria oraz zarejestrować się w jednym z 31 ośrodków realizujących program. Listę placówek biorących udział w projekcie można znaleźć na stronie internetowej www.gov.pl/web/ zdrowie/program-badan-w-kierunku-wykrywania- raka-pluca

Okazją do przypomnienia o problemach związanych z rakiem płuca był Światowy Dzień bez Tytoniu, obchodzony 31 maja nieprzerwanie od 1987 roku. Ma on zwracać uwagę na szkodliwość palenia tytoniu i zachęcić do zerwania z nałogiem nikotynowym. Osoba paląca wchłania z dymem tytoniowym 7 tys. substancji szkodliwych, z czego 70 to substancje rakotwórcze. Szacuje się, że z powodu nałogu co roku przedwcześnie umiera 5 milionów ludzi na całym świecie. Życie palaczy jest krótsze średnio o 10 lat w porównaniu z osobą, która nigdy nie paliła. 

2024-06-15

A.M.