Obcy język polski. Formować rząd (nie: formułować)

– Niedawno w programie TVN24 „Tak jest” Agnieszka Wiśniewska z „Krytyki Politycznej” użyła dwukrotnie albo trzykrotnie zwrotu „formułować rząd”. Potwierdziła tym samym, że jest na bakier z poprawną polszczyzną, gdyż nie wie, że „rząd można formować”, czyli powoływać do życia, ustanawiać – zwykle po wygranych wyborach.

"Formułowanie" rządu nie jest właściwym określeniem / fot. www.obcyjezykpolski.pl

Zdarza się, że i inni publicyści oraz politycy mają kłopot z rozróżnianiem tych dwóch czasowników (e-mail od internautki).

Paronimia, czyli mylenie podobni brzmiących słów ze względu na ten sam nagłos lub rdzeń, jest czymś, co nie przystoi osobom zabierającym publicznie głos (por. czasowniki adoptować i adaptować czy rzeczowniki cezura i cenzura lub hospitacja i hospitalizacja, jakże często używane w niepoprawnych konstrukcjach).

A tak się właśnie stało w tym wypadku. Zaproszona do studia TVN24 dziennikarka „Krytyki Politycznej” popełniła sporą gafę, używając w wypowiedzi publicznej czasownika formułować (rząd) zamiast formować (rząd). Na pytanie redaktora Andrzeja Morozowskiego o wspólną listę opozycji podczas zbliżających się jesiennych wyborów parlamentarnych Wiśniewska odpowiedziała, że choć większość wyborców opozycji jest za tym, by powstała jedna lista, to już wiadomo, że i tak to nie wystarczy, gdyż należy przekonać jeszcze część grupy niezdecydowanych wyborców.

Dodała następnie: „(…) w jakichkolwiek konfiguracjach pójdą do wyborów PO, Lewica, PSL, Polska 2050, to jeżeli będą mieli po wyborach szansę sformułować rząd, to go sformułują (…). Sformułowanie tego rządu, w porównaniu z budowaniem jednej listy, to dopiero będzie zadanie, które opozycję czeka”.

Jak widać, nie mogło być mowy o przejęzyczeniu, bo za każdym razem rozmówczyni sięgnęła po wyrazy sformułować, sformułują i sformułowanie. Tymczasem czasownikiem formułować (‘nadawać czemuś postać słowną’) można się posłużyć wyłącznie wtedy, gdy chodzi o sprecyzowanie jakichś myśli, zarzutów, osądów, ocen, tez, programów itp.

 

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2023-03-10

Maciej Malinowski


Wiadomości
Nie słychać w Moskwie kurantów [REPORTAŻ ANGORY]
Wojciech Barczak
Albo my ich, albo oni nas. Rozmowa z prof. RYSZARDEM PIOTROWSKIM
Krzysztof Różycki
Ta uczelnia współpracowała z Collegium Humanum. Obiecuje „Doktorat w 100 dni”.
Beata Dżon-Ozimek
Społeczeństwo
Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Śmierć z narkotykami w tle
Michał Fajbusiewicz
Dziennikarstwo a sztuczna inteligencja. Czy mamy się czego obawiać?
Marek Palczewski
Tata bez zobowiązań. Na niektórych alimenciarzy nie ma sposobu
E.W. na podst.: Małgorzata Święchowicz, „Zadłużeni u dzieci”, „Newsweek” nr 35
Igrzyska paralimpijskie. Zachwycające otwarcie i wielkie nadzieje
MS, FLORENCE VIERRON LÉNA LUTAUD ARIANE BAVELIER © Figaro Syndication 2024
Świat/Peryskop
Nieustępliwa irańska opozycja działa od ponad dekady w okolicach Tirany
PKU, MATTHIAS RÜB © FAZ 2024
Gwinea Równikowa. Syn prezydenta prowadzi skandalicznie luksusowe życie
MS, TANGUY BERTHEMET © Figaro Syndication 2024
5 najbardziej zagrożonych miejsc z listy światowego dziedzictwa UNESCO
AS na podst.: dailymail.co.uk, geographical.co.uk
Hymny narodów świata: Baleary
Henryk Martenka
To musisz zobaczyć na Sycylii. Przyroda, zabytki i kuchnia
Wojciech Nawrocki
Lifestyle/Zdrowie
Wcale nie „z niczego”. Miłość a ludzki mózg
Na podst. tekstu Dominiki Tworek
81. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji. Gwiazdy i słoń na plakacie
ANS
„Harry Potter”, czyli Książka, która zmieniła oblicze literatury
(MS) ALICE DEVELEY MADELEINE METEYER
Angorka