Obcy język polski. Formować rząd (nie: formułować)

– Niedawno w programie TVN24 „Tak jest” Agnieszka Wiśniewska z „Krytyki Politycznej” użyła dwukrotnie albo trzykrotnie zwrotu „formułować rząd”. Potwierdziła tym samym, że jest na bakier z poprawną polszczyzną, gdyż nie wie, że „rząd można formować”, czyli powoływać do życia, ustanawiać – zwykle po wygranych wyborach.

"Formułowanie" rządu nie jest właściwym określeniem / fot. www.obcyjezykpolski.pl

Zdarza się, że i inni publicyści oraz politycy mają kłopot z rozróżnianiem tych dwóch czasowników (e-mail od internautki).

Paronimia, czyli mylenie podobni brzmiących słów ze względu na ten sam nagłos lub rdzeń, jest czymś, co nie przystoi osobom zabierającym publicznie głos (por. czasowniki adoptować i adaptować czy rzeczowniki cezura i cenzura lub hospitacja i hospitalizacja, jakże często używane w niepoprawnych konstrukcjach).

A tak się właśnie stało w tym wypadku. Zaproszona do studia TVN24 dziennikarka „Krytyki Politycznej” popełniła sporą gafę, używając w wypowiedzi publicznej czasownika formułować (rząd) zamiast formować (rząd). Na pytanie redaktora Andrzeja Morozowskiego o wspólną listę opozycji podczas zbliżających się jesiennych wyborów parlamentarnych Wiśniewska odpowiedziała, że choć większość wyborców opozycji jest za tym, by powstała jedna lista, to już wiadomo, że i tak to nie wystarczy, gdyż należy przekonać jeszcze część grupy niezdecydowanych wyborców.

Dodała następnie: „(…) w jakichkolwiek konfiguracjach pójdą do wyborów PO, Lewica, PSL, Polska 2050, to jeżeli będą mieli po wyborach szansę sformułować rząd, to go sformułują (…). Sformułowanie tego rządu, w porównaniu z budowaniem jednej listy, to dopiero będzie zadanie, które opozycję czeka”.

Jak widać, nie mogło być mowy o przejęzyczeniu, bo za każdym razem rozmówczyni sięgnęła po wyrazy sformułować, sformułują i sformułowanie. Tymczasem czasownikiem formułować (‘nadawać czemuś postać słowną’) można się posłużyć wyłącznie wtedy, gdy chodzi o sprecyzowanie jakichś myśli, zarzutów, osądów, ocen, tez, programów itp.

 

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2023-03-10

Maciej Malinowski


Wiadomości
IKONOWICZ: Niebezpieczny świat Wielkiego Brata
Piotr Ikonowicz
Cenzura a kabaret. Czy Robert Górski rzeczywiście jest ofiarą cenzury?
Na podst. tekstu Łukasza Łacheckiego
Komu ufają Polacy? Ranking zaufania obywateli do polityków
Źródło: IBRiS; autorzy: mba, MRG, OLP
Rydzyk doradza, jakie prezenty kupić. Złapane w sieci
(bin) na podst. www.02.pl, www.wp.pl, www.gazeta.pl
Społeczeństwo
Selfie w cenie życia. W ten sposób giną młodzi ludzie
TŁ, BERNARD LAGAN © Times Newspaper Ltd., 2023
Naukowe przełomy Angory. Słońce, mikrobiota i magiczne nasiona
MAŁGORZATA URBAŃSKA i Naukowy Wydział Śledczy
Świat/Peryskop
Metamorfosi. Ta grecka miejscowość przeżywa ciągłe kataklizmy
ChS na podst. www.dnevnik.bg
Rosja chce wybudować podwodny tunel. Oczekuje pomocy od Chin
AS na podst.: telegraph.co.uk, washingtonpost.com
Uratowano 41 robotników w Himalajach. Wiercili tunel
PKU na podst.: The Hindustan Times, India Today, The Indian Express, India TV News
Czeskie święto Walki o Wolność i Demokrację w tym roku było inne
ChS na podst. www.idnes.cz, www.zbraneproukrajinu.cz
Najpiękniejsze ulice świata. Wiele z nich znajdziemy w Europie
ANS na podst.: ilmessaggero.it, latitudeslife.com, travel365.it, travel.thewom.it, ad-italia.it, etienne.biellmann.free.fr
Lifestyle/Zdrowie
Sting – były członek The Police w Polsce. Będzie miał dwa przystanki
Grzegorz Walenda
Niedoścignione belcanto. 100. rocznic śmierci Marii Callas
Leszek Turkiewicz
„Raj utracony”. Dzieło wybitne, ale i nudne
Sławomir Pietras
Paxlovid. Lek tylko dla wybranych
KGB na podst. TOK FM
Angorka