R E K L A M A
R E K L A M A

Brytyjskie archiwa. Zablokowany jest dostęp do akt 250 tys. polskich żołnierzy

Rodziny polskich żołnierzy służących w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie domagają się łatwiejszego dostępu do ich teczek ewidencyjnych, przechowywanych w brytyjskich archiwach. Jak podaje "Rzeczpospolita", obecnie dokumenty są niemal niedostępne, a czas oczekiwania na odpowiedź z Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii wynosi ponad rok.

Rys. Gemini

Zbieranie podpisów pod petycją

Petycję podpisało już ponad 1700 osób, a gdy liczba podpisów osiągnie 10 tys., rząd Wielkiej Brytanii będzie musiał na nią odpowiedzieć. Pozostało jeszcze kilka miesięcy, ponieważ zbiórka trwa do 17 października 2025 roku.

„Rzeczpospolita” informuje, że w archiwach Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii przechowywane są teczki ewidencyjne dotyczące 250 tys. polskich żołnierzy znajdujące się na terenie wojskowej bazy, do której dostęp jest ograniczony. Kontakt z archiwum możliwy jest tylko elektronicznie, a czas oczekiwania na odpowiedź wynosi ponad rok. Dokumenty mogą uzyskać kombatanci PSZ lub ich rodziny po udokumentowaniu pokrewieństwa, jak zaznacza dr Aneta Hoffman z Fundacji Znaki Pamięci.

Dr Hoffman przyznała, że nie udało jej się zdobyć tych dokumentów. Karty były sporządzane w języku polskim i uzupełniane przez cały okres służby, co czyni je jej zdaniem wartościowym źródłem informacji.

Dostęp jest cenny

Z odpowiedzi skierowanych do weteranów wynika, że początkowo przesyłano jedynie krótkie, jedno- lub dwustronicowe zaświadczenia, stanowiące skrócone kompendium wiedzy z akt. Z biegiem czasu rodziny zaczęły otrzymywać także skany lub kserokopie kart ewidencyjnych weteranów PSZ.

„Rzeczpospolita” zwraca uwagę, że brak opublikowanych pełnych list żołnierzy PSZ sprawia, iż brytyjski zasób stanowi niezwykle cenne źródło informacji i dokumentacji dotyczącej służby tysięcy Polaków w czasie II wojny światowej.

W marcu 2015 roku Brytyjczycy przekazali Polsce około 10 tys. teczek personalnych polskich żołnierzy, którzy zginęli lub zmarli podczas II wojny światowej. Teczki, przechowywane wcześniej przez Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii, zawierają informacje o służbie, odznaczeniach oraz życiu żołnierzy. Chociaż w 2014 roku przekazano także kopie teczek niektórych dowódców, rozmowy o przekazaniu pełnego zbioru dokumentów, dotyczących żołnierzy, którzy przeżyli wojnę, nie przyniosły dotąd znaczących rezultatów.

Krystian Cieślak z biura prasowego Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych zaprzecza, aby rozmowy na ten temat w ogóle były prowadzone.

2025-05-13

SJS na podst. Rzeczpospolita, Wirtualna Polska, Salon24