Nazwa Okręgu wskazuje Nieńców jako tytularną narodowość zamieszkującą region, ale są oni mniejszością zdominowaną przez Rosjan, którzy przybyli na skraj kontynentu, gdy na półwyspie Jamał, zwanym jeszcze wiek wcześniej lodową pustynią, rozpoczęła się eksploatacja surowców. W ciągu kilku lat powstała spora liczba osad i miast, m.in. ponadstutysięczny Nowy Urengoj (założony w 1973 roku) i Nojabrsk (założony w 1976 roku). W związku z napływem osadników udział Nieńców w populacji Okręgu spadł do 4,2 proc. Dziś, jak piszą rosyjscy publicyści, „Jamał to nie tylko główny kompleks paliwowo-energetyczny kraju, ale przykład symbiozy nowoczesności z tradycyjnym sposobem życia rdzennej ludności zamieszkującej tę surową krainę”.
Obecność człowieka na tych ziemiach sięga późnego paleolitu, zaś pojawienie się Rosjan (Kozaków) przyjmuje się na rok założenia twierdzy Obdor (współczesny Salechard). W XVI wieku była to najbardziej wysunięta rosyjska osada. Praktycznie od 1920 roku była to część guberni tobolskiej. W 1991 roku Okręg Jamalsko- -Nieniecki przyjął deklarację suwerenności, a w 1992 roku, po podpisaniu traktatu federalnego, Okręg Jamalsko-Nieniecki stał się pełnoprawnym podmiotem Federacji Rosyjskiej. Okręg należy do czołówki obszarów najbogatszych złóż gazu ziemnego i ropy naftowej. Ale znajduje się tu również największe w Rosji złoże rud chromu oraz endemicznych kamieni ozdobnych. Skarbem tej ziemi, zdaje się docenionym, są jej warunki naturalne i rdzenne ludy. Wśród Rosjan zapanowała moda na egzotykę Północy, spędzenie nocy w oryginalnym szałasie zwanym czum albo wypatrywanie zorzy polarnej, która osiąga tu niespotykaną jasność i częstotliwość. Jak zachęcają biura podróży: „Na «końcu ziemi» sezon Aurora Borealis trwa od sierpnia do kwietnia”. Atrakcją Jamału jest Dzień Pasterza Reniferów, będący rodzajem wielodniowego karnawału łączącego wsie i osady oraz różne odcienie folkloru: chantyjskiego, komi i nienieckiego. Tak zwany Ural Polarny, liczące niemal 400 kilometrów pasmo północnego Uralu, jest także silnym magnesem dla turystów, bo dojazd z lotniska w Salechardzie do masywu zajmuje ledwie dwie godziny. Odbywają się tu raftingi, uprawia się snowboard, narciarstwo i wędrówki nad górskie jeziora, na lodowce i do wodospadów. Modna staje się również ekoturystyka, czemu sprzyja uznanie ośmiu milionów hektarów za obszar przyrodniczy szczególnie chroniony, gdzie spotkać można 60 gatunków ssaków i 224 gatunki ptactwa. Rarytasem jest wół piżmowy należący do tzw. fauny mamuciej. Działalność człowieka doprowadziła jednak do poważnej degradacji terenów objętych wydobyciem surowców, a wiele gatunków zagrożonych trafiło do „Czerwonej Księgi”. Na Jamale wyznaczono punkt najbardziej wysunięty na północ Europy.
Kraina ma też ponurą kartę w dziejach. „Martwa kolej” to historyczny dowód tragedii Gułagu. Więźniowie zbudowali tam w nieludzkich warunkach 300-kilometrowy odcinek szlaku transarktycznego, nigdy nieoddanego do użytku.
W 2010 roku przyjęto hymn Jamalsko-Nienieckiego Okręgu Autonomicznego. Przyjęto, że może on być wykonywany w formie orkiestrowej, chóralnej bądź mieszanej. Dozwolone jest wykonywanie hymnu Okręgu Autonomicznego podczas zawodów sportowych, z uwzględnieniem przepisów odpowiednich wydarzeń sportowych. Hymn może być wykonywany podczas międzynarodowych zawodów sportowych na terytorium Okręgu Autonomicznego zgodnie z procedurą przewidzianą w ustawodawstwie federalnym. Wykonuje się go zawsze jako drugi, po hymnie Federacji Rosyjskiej. Słowa hymnu napisała L.V. Chodunowa, zaś muzykę skomponował Jurij Junkierow.
ГИМН ЯМАЛО-НЕНЕЦКОГО АВТОНОМНОГО ОКРУГА
Среди седых широт полярных,
Где вьюги правят вечный бал,
Героем былей легендарных
Встает заснеженный Ямал!
Суровый край! Оплот Державы!
Ты с каждым годом все сильней.
Ямал – сокровище и слава,
И гордость Родины моей!
(w jęz. rosyjskim)
HYMN JAMALSKO-NIENIECKIEGO OKRĘGU AUTONOMICZNEGO
Wśród szarych polarnych
szerokości geograficznych,
gdzie zamiecie urządzają wieczny bal,
Bohater legendarnych opowieści,
Wznosi się pokryty śniegiem Jamał!
Surowa kraina! Filar państwa!
Z każdym rokiem rośniesz w siłę.
Jamał to skarb i chwała,
I duma mojej Ojczyzny!
Twoje motto – wszystko dla człowieka!
I jesteś gotowy do nowych wyzwań,
Ty sprostasz wyzwaniom stulecia,
Zachowując tradycje swoich ojców!
Surowa Ziemio! Bastionie Ojczyzny!
Z każdym rokiem rośniesz w siłę.
Jamał – niezawodny syn i chwała,
I duma mojej Ojczyzny!
Ziemio odkryć i trudu,
Bezgraniczne wezwanie tundry,
Gdzie światła jamalskich miast
kłócą się z zorzą polarną,
Surowa ziemio! Bastionie kraju!
Z każdym rokiem rośniesz w siłę.
Jamał – moja miłość i chwała,
I duma mojej Ojczyzny!
(tłum. Bogdan Sendero)