W połowie XIX wieku, brytyjski paleontolog Richard Owen wprowadził termin “dinozaur”, który pochodzi od dwóch słów starożytnej greki – deinos (straszny) i sauros (jaszczur). Chociaż nazwa sugeruje, że dinozaury są jaszczurkami, tak jak na przykład współczesne warany, w rzeczywistości nie jest to do końca prawda. Dinozaury i jaszczurki należą do tej samej gromady gadów. Dinozaury odróżniała od innych gadów stałocieplność i szybki metabolizm związany z nią.
Nie wszystkie dinozaury były duże i krwiożercze, choć niektóre były wielkimi i budzącymi postrach gadami. Szczególnie okres jurajski przyniósł nam kolosy, takie jak diplodok, który ważył około 50 ton i mógł dorastać do 35 metrów długości. Takie gatunki były niekwestionowanymi władcami swojego środowiska.
#Internacional #Paleontología 🦕🇧🇷Descubren restos del depredador más grande que habitó Sudamérica antes de los dinosaurios, y que podía alcanzar casi tres metros de largo y pesar alrededor de 400 kg🦕🇧🇷
💻https://t.co/9jOQ3Ez1iOhttps://t.co/N8azxWVxWt
— Meganoticias GDL (@Meganoticias) September 15, 2023
Starsze od dinozaurów
Zanim jednak dinozaury zaczęły dominować na Ziemi, istniało stworzenie o nazwie Pampaphoneus biccai, które żyło na terenach Ameryki Południowej 40 milionów lat wcześniej. Paleontolodzy odkryli czaszkę i kilka kości tego ogromnego drapieżnika na obszarach wiejskich São Gabriel południowej Brazylii. Badania wskazują, że zwierzę to żyło około 265 milionów lat temu i było największym oraz najbardziej krwiożerczym gatunkiem stąpających po Ziemi w tamtych czasach. Badanie zostało opublikowane w „Zoological Journal of the Linnean Society”.
Niesamowita skamielina zawiera kompletną czaszkę oraz niektóre kości szkieletowe, takie jak żebra i kości ramion. Pampaphoneus należał do wczesnego kladu (tj. grupy organizmów mających wspólnego przodka) terapsydów zwanego dinocefalami, które żyły tuż przed największym masowym wymieraniem w historii Ziemi.
Recreación de Pampaphoneus biccai, terápsido dinocéfalo del Pérmico (265Ma) de Brasil
📹MCZPaleontology pic.twitter.com/mtBRGYTtDz— El Jardín de Charles (CRCiencia) (@CRCiencia) September 16, 2023
„Straszne głowy”
Przed tym kataklizmem, dinocefaliany były jedną z głównych grup dużych lądowych zwierząt. Były to stworzenia o średniej i dużej wielkości, z mięsożernymi oraz roślinożernymi przedstawicielami. Charakteryzowały się grubymi kośćmi czaszki, co przyczyniło się do nadania im nazwy, która po grecku oznacza “straszna głowa”.
Zwierzęta te są dobrze udokumentowane na terenach RPA i Rosji. Pampaphoneus biccai jest jedynym gatunkiem znanym w Brazylii.
Jak powiedział główny autor badania Mateus A. Costa Santos, absolwent Laboratorium Paleontologii na Uniwersytecie Federalnym w Pampie:
„Skamielina została znaleziona w skałach środkowego permu, na obszarze, gdzie kości nie są tak powszechne, ale zawsze kryją w sobie miłe niespodzianki”.
Scientists Discover Skull of Giant Predator Long Before The Dinosaurs https://t.co/smicH58Wmq #PampaphoneusBiccai #Therapsids #Dinocephalians #EarlyDinosaurs #TriassicDinosaurs #ApexPredators #Fossils #PermianDinosaurs #rocksolidfossils
— rocksolidfossils (@rocksolidfossil) September 18, 2023
Znaleziono jedynie dwie takie czaszki
Znalezienie nowej czaszki Pampaphoneus jest ważnym odkryciem z perspektywy poszerzenia wiedzy o tych pradawnych stworzeniach. Niegdyś trudno było je odróżnić od ich rosyjskich krewnych. Okazuje się, że nowy okaz jest dopiero drugą czaszką gatunku odnalezioną w Ameryce Południowej. Jest także większa od pierwszej i o wiele lepiej zachowana.
Według naukowców biorących udział w badaniach, te zwierzęta te musiały budzić strach w każdym, kto próbował stanąć im na drodze. Największe osobniki mogły osiągać prawie trzy metry długości i ważyć około 400 kg. Posiadały potężne kły, które były przystosowane do chwytania swoich ofiar i pozwalały na żucie kości, co obecnie potrafią robić na przykład hieny. Na miejscu odkrycia znaleziono również kości potencjalnych ofiar, takich jak mały rastodon i gigantyczny płaz konzhukovia.