Donald Trump określił przemyt narkotyku mianem wojny, w której co roku ginie od 200 do 300 tysięcy osób. Jego zdaniem nie ma żadnych wątpliwości, że przeciwnicy Stanów Zjednoczonych sprowadzają fentanyl do kraju, przynajmniej częściowo z zamiarem zabijania obywateli.
W dokumencie podkreślono, że nielegalny fentanyl jest bliższy broni chemicznej niż narkotykowi, a jego dawka śmiertelna wynosi zaledwie dwa miligramy.
Dekret zobowiązuje m.in. Pentagon do oceny, czy zagrożenie związane z fentanylem uzasadnia wykorzystanie zasobów wojskowych na rzecz Departamentu Sprawiedliwości. Nakazuje także resortowi obrony aktualizację procedur reagowania na incydenty chemiczne tak, aby obejmowały one również zagrożenia związane z fentanylem. Ponadto rozporządzenie przewiduje wszczynanie śledztw w sprawach przemytu tej substancji oraz nakładanie sankcji finansowych na osoby i organizacje zaangażowane w ten proceder.
Podczas poniedziałkowego wystąpienia w Gabinecie Owalnym Donald Trump po raz kolejny zapowiedział możliwość przeprowadzenia lądowych operacji wojskowych przeciwko przemytnikom narkotyków. Już wcześniej wielokrotnie składał podobne deklaracje, grożąc interwencjami nie tylko wobec Wenezueli, przez którą trafia głównie kokaina, lecz także Kolumbii i Meksyku – jednego z głównych źródeł nielegalnego fentanylu. Substancje chemiczne, tzw. prekursory niezbędne do jego produkcji, pochodziły dotychczas przede wszystkim z Chin.
To nie terroryzm?
Twierdzenie Donalda Trumpa, że fentanyl mógłby zostać wykorzystany w atakach terrorystycznych przeprowadzanych przez zorganizowanych przeciwników, spotkało się ze sceptyczną reakcją niektórych ekspertów zajmujących się polityką narkotykową i bezpieczeństwem. Wątpliwości te wyraził m.in. Jonathan Caulkins, profesor Uniwersytetu Carnegie Mellon, badający zagadnienia narkotyków, przestępczości, terroryzmu i przemocy. W rozmowie ze Stat News podkreślił, że ani organizacje terrorystyczne, ani regularne armie nie wykorzystują fentanylu jako broni.
Silniejszy niż morfina
Fentanyl pozostaje w Stanach Zjednoczonych główną przyczyną zgonów związanych z przedawkowaniem narkotyków. Jest to silny syntetyczny opioid, który w legalnym obrocie bywa przepisywany przez lekarzy do leczenia ostrego lub przewlekłego bólu. Jego nielegalna odmiana, nawet stukrotnie silniejsza od morfiny, bywa często mieszana z heroiną, kokainą lub metamfetaminą. Substancja ta trafia na czarny rynek w formie tabletek, proszku lub płynu.
Z danych rządowych wynika, że w ubiegłym roku syntetyczne opioidy, przede wszystkim fentanyl, były przyczyną około 60 proc. wszystkich zgonów spowodowanych przedawkowaniem narkotyków w USA, co przekłada się na blisko 48 tysięcy ofiar.