Podobnie jak w przebiegu innych schorzeń neurodegeneracyjnych, konsekwencją postępu choroby mogą być zaburzenia funkcji poznawczych. Szacuje się, że problem ten, w różnym nasileniu i stopniu, dotyczy od 40 do 70 proc. osób z SM. By im pomóc w walce o zachowanie jak najdłużej sprawności fizycznej i intelektualnej, Fundacja StwardnienieRozsiane.info opublikowała pierwszy z serii 4 poradników „Poznaj S(wój) M(ózg)” pt. „Czym są funkcje poznawcze?”.
Warto sobie uświadomić, że zaburzenia wspomnianych funkcji dotyczą lub będą dotyczyły większości z nas. To konsekwencja starzenia się i stopniowej utraty neuronów korowych. W efekcie zauważalne stają się kłopoty z pamięcią i zdolnością przewidywania oraz pogarszająca się umiejętność adaptacji do nowych warunków, sytuacji i wyzwań. W przypadkach chorób neurodegeneracyjnych czy zwyrodnieniowych mózgu procesy te są intensywniejsze, co dotkliwie wpływa na jakość życia chorego.
Utrata komórek nerwowych
Stwardnienie rozsiane to choroba, w której przebiegu dochodzi do uszkodzenia mielinowych osłonek neuronów, a w konsekwencji do utraty komórek nerwowych. Choroba atakuje różne obszary w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. W zależności od lokalizacji uszkodzeń, chory może doświadczać zaburzeń czuciowych, ruchowych, równowagi, nastroju oraz zaburzeń poznawczych. Jak podkreśla prof. Wojciech Glac, neurobiolog z Uniwersytetu Gdańskiego i autor wspomnianego poradnika, „potencjał plastyczności mózgu nie jest nieograniczony i w końcu, pod wpływem silnych zmian lub uszkodzeń w obrębie kluczowych obszarów czy szlaków, może dojść do znacznego upośledzenia lub utraty funkcji poznawczych”.
Nieuleczalne, ale da się żyć
Chociaż stwardnienie rozsiane pozostaje nieuleczalną chorobą, coraz lepiej radzimy sobie z jej skutkami. Dostępny i refundowany wachlarz wysokoefektywnych leków pozwala na znaczne ograniczenie postępu SM. Jednak tematem wciąż pomijanym w debacie publicznej pozostają zaburzenia funkcji poznawczych, a to przecież one stanowią w dużej mierze o tym, kim jesteśmy.
– Mam nadzieję, że przygotowywane we współpracy ze specjalistami w dziedzinie neurobiologii, dietetyki klinicznej, fizjoterapii, psychologii i psychoterapii poradniki przybliżą wspomniany problem – mówi Monika Łada, prezes Fundacji StwardnienieRozsiane.info. – Ich autorzy w sposób obrazowy pokazują, że codzienne wybory, tj. stosowanie się do zaleceń lekarskich, dieta, aktywność fizyczna, praca z myślami i emocjami mogą nam szkodzić lub wspierać ciało i psychikę, a tym samym w pewnym stopniu wpływać na przebieg choroby, jaką jest stwardnienie rozsiane.
Temat zaburzeń funkcji poznawczych będzie omawiany w czasie 5. Ogólnopolskiej Konferencji „SM – i co z tego?”, która odbędzie się w dniach 18 – 19 maja w Gdańsku. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny, pod warunkiem wcześniejszej rejestracji na stronie www.smicoztego.pl.