Program SAFE, część europejskiej strategii obronnej do 2030 r., oferuje 150 mld euro w formie pożyczek na inwestycje obronne państw UE. Program preferencyjnych pożyczek został ustanowiony podczas polskiego przewodnictwa w Radzie UE, z inicjatywy polskiej prezydencji. Dla Polski to szansa na modernizację armii i wzmocnienie zdolności obronnych. Środki te mogą zostać przeznaczone m.in. na zakup sprzętu wojskowego i amunicji.
W piątek rząd przyjął uchwałę upoważniającą Ministerstwo Obrony Narodowej do zadeklarowania udziału Polski w programie SAFE.
Polska złożyła do KE wstępną deklarację na pozyskanie pożyczki w ramach unijnego programu SAFE. Chcemy, by pieniądze z tego funduszu wzmocniły kluczowe zdolności Wojska Polskiego oraz nasze programy bezpieczeństwa, w tym m. in. program „Tarcza Wschód” – poinformował na platformie X Kosiniak-Kamysz i dodał – Pozyskanie tych funduszy to realna inwestycja w bezpieczeństwo i rozwój naszego przemysłu zbrojeniowego. To także wzmocnienie bezpieczeństwa, zdolności odstraszania i obrony całej UE i NATO.
Obrona przed agresorem
Na razie nie wiadomo, które konkretne projekty – poza inicjatywami w ramach Tarczy Wschód, dotyczącej infrastruktury obronnej na wschodniej granicy – otrzymają wsparcie z funduszy unijnych. Rząd sygnalizował jednak, że jednym z celów jest również wzmocnienie krajowego przemysłu zbrojeniowego, m.in. poprzez zamówienia na jego kluczowe produkty, takie jak zestawy przeciwlotnicze Piorun, armatohaubice Krab czy bojowe wozy piechoty Borsuk.
SAFE jest elementem szerszego planu wzmacniania europejskiego potencjału militarnego w odpowiedzi m.in. na zbrojenia Rosji. Udział w programie będzie mogła wziąć również Ukraina – we współpracy z co najmniej jednym państwem członkowskim – co ma wzmocnić jej przemysł obronny i wesprzeć ją w wojnie z Rosją.
Nawet 100 mld euro
We wtorek Komisja Europejska poinformowała, że dotąd wnioski o pożyczki z programu SAFE złożyło dziewięć państw: Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Estonia, Hiszpania, Finlandia, Węgry i Litwa. Jak przekazał rzecznik KE, Thomas Regnier, miękki termin składania wniosków mija w nocy z wtorku na środę.
Z kolei komisarz ds. obronności Andrius Kubilius zapowiedział, że ostatecznie wnioski złoży co najmniej 20 państw członkowskich. Według jego szacunków, łączna wartość wnioskowanych pożyczek przekroczy 100 mld euro.