Obowiązujące do tej pory prawo wymagało, aby osoby zainteresowane uzyskaniem niemieckiego obywatelstwa mieszkały w Niemczech przez co najmniej osiem lat i potrafiły to udokumentować. Czas ten mógł być skrócony dla osób dobrze zintegrowanych – pod tym pojęciem kryje się wysoka znajomość języka, osiągnięcia w szkole lub pracy oraz zaangażowanie w wolontariat. Natomiast osoby posiadające pobyt tolerowany, który oznaczał odrzucenie wniosku o azyl, nie mogły ubiegać się o niemieckie obywatelstwo.
Nowe, łagodniejsze zasady
Nowa ustawa przewiduje skrócenie okresu legalnego pobytu potrzebnego do naturalizacji do pięciu lat. Może być on jeszcze krótszy, jeśli osoba ubiegająca się o niemiecki paszport jest dobrze zintegrowana. Osoby z wyjątkowymi osiągnięciami integracyjnymi będą mogły uzyskać naturalizację po trzech latach pobytu. Nadal konieczna będzie znajomość języka niemieckiego na poziomie B1 oraz zdanie testu naturalizacyjnego składającego się z 33 pytań.
Ponadto każda osoba ubiegająca się o obywatelstwo niemieckie musi być w stanie zapewnić utrzymanie siebie oraz członków rodziny pozostających na jej utrzymaniu. Wymaganie to spełnia się, gdy osoba pracuje na pełny etat i przepracowała co najmniej 20 miesięcy w ciągu ostatnich 24 miesięcy. Dodatkowo, precyzuje się zasadę wierności konstytucji.
Tysiące zainteresowanych
Urzędy odpowiedzialne za proces naturalizacji przygotowują się na znaczący wzrost liczby wniosków. Aby sprostać temu wyzwaniu, skupiają się na cyfryzacji procedur. Annette Kindel, szefowa Urzędu Migracyjnego w Hamburgu, prognozuje znaczący wzrost liczby wniosków o naturalizację jeszcze w tym roku.
W poprzednim roku w Hamburgu ponad 7,5 tys. osób stało się obywatelami Niemiec, a w pierwszych pięciu miesiącach bieżącego roku liczba naturalizacji wyniosła już 3128.
W 2023 roku w Bawarii naturalizowano ponad 36 tysięcy osób, co stanowi wzrost w porównaniu do około 28 tysięcy naturalizacji w 2022 roku. W pierwszych czterech miesiącach obecnego roku, około 14 500 osób otrzymało obywatelstwo niemieckie w Bawarii. Rzeczniczka bawarskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych tłumaczy ten wzrost głównie wysoką liczbą uchodźców, którzy przybyli do Niemiec od 2015 roku.
Według Filiz Polat, posłanki do Bundestagu z ramienia Zielonych, ustawa jest szczególnie ważna dla migrantów. Jak mówi, osoby takie wiedzą, że je widzimy, uznajemy i pozwalamy im na demokratyczne uczestnictwo.
Opozycja ostrzega
Opozycyjne partie chadeckie CDU/CSU uważają reformę za błąd. Ich politycy zapowiadają, że jeśli wygrają wybory, zmienią ustawę w następnej kadencji.
Podwójne obywatelstwo musi pozostać wyjątkiem i być ograniczone do krajów, które podzielają nasze wartości – tłumaczył Alexander Throm, rzecznik ds. polityki wewnętrznej grupy parlamentarnej CDU/CSU.