Artykuł „Deutsche Welle”
Na początku lutego niemiecka „Deutsche Welle” opublikowała artykuł, w którym opisano prace prowadzone przez stronę polską na Odrze granicznej. Dotyczą one odbudowy i modernizacji obiektów hydrotechnicznych, w tym ostróg na rzece. Te „główki”, które kierują nurt rzeki na środek, mające zapobiec erozji brzegów, stały się przedmiotem sporu polsko-niemieckiego. Według niemieckiej redakcji, prace te wywołały protesty władz i środowisk ekologicznych, które obawiały się, że będą one przeszkodą w regeneracji rzeki po katastrofie ekologicznej z 2022 roku.
Zdaniem „Deutsche Welle”, rzecznik Ministerstwa Infrastruktury, Rafał Jaśkowski, zapewnił redakcję, że od końca marca nie będą prowadzone żadne prace na rzece, zaś obecne prace prowadzone są w miejscach limitujących, uzgodnionych uprzednio ze stroną niemiecką.
Jednakże pojawia się tutaj problem, ponieważ prace realizowane były w ramach pierwszego etapu, a istnieje także drugi etap, wyrażony w Krajowym Planie Żeglugowym, zakładający modernizację infrastruktury regulacyjnej na lata 2025-2028. Ten drugi etap obejmuje cztery kolejne odcinki rzeki, gdzie planowana jest modernizacja infrastruktury regulacyjnej.
Krajowy Program Żeglugowy. Obawy przed realizacją wielkiej inwestycji.https://t.co/fxhmn5fXGh
— Interia (@Int_Wydarzenia) February 29, 2024
Czym jest KPŻ?
Na początku warto wytłumaczyć, czy w ogóle jest Krajowy Program Żeglugowy. Przyjęto go w uchwale Rady Ministrów z dnia 3 października 2023 roku, czyli jeszcze za kadencji Prawa i Sprawiedliwości.
Program ten zakłada modernizację śluz, jazów oraz głównie budowli regulacyjnych w ramach Odrzańskiej Drogi Wodnej do roku 2030. Jego celem jest poprawa warunków nawigacyjnych na Odrze oraz dolnej Wiśle, co przyczyniłoby się do zwiększenia liczby przeładunków transportowych o 25 proc. Całkowity koszt programu szacowany jest na ponad 2,3 mld złotych.
W ramach tego programu przewidziane są także działania mające na celu wspieranie działalności przedsiębiorstw, rozwój rynku żeglugowego oraz zwiększenie konkurencyjności transportu wodnego śródlądowego.
Kwestia regulacji Odry była wielokrotnie poruszana przez polityków Prawa i Sprawiedliwości, którzy po utracie władzy ostro krytykowali obecnie rządzących za rzekomy brak zaangażowania w tę ważną inwestycję dla polskiej gospodarki. Tu jednak należy zaznaczyć, że sposób, w jaki PiS przygotował program, pozostawia wiele do życzenia.
⚠️1/2 Ministerstwo Infrastruktury @MI_GOV_PL poinformowało, że "Rada Ministrów przyjęła Krajowy Program Żeglugowy do 2030 r." (dotyczy też Odry) https://t.co/ITBJo5yPjD Ale żadnego programu nie można znaleźć oprócz zapewnień, że "umożliwi on współfinansowanie ze środków UE". (?) pic.twitter.com/pq5x37uhQH
— Czas na Odrę! (@OdraRiver) October 5, 2023
Wiele niewiadomych
Ciężko jest ocenić obecne stanowisko Ministerstwa. Nie wiadomo bowiem, czy oznacza to, że nie będą już prowadzone żadne prace. Nie wiemy również, czy Polska rezygnuje z drugiego etapu, czy też wypowiedź dotyczyła jedynie trwających działań.
Dziennikarze Interii próbowali uzyskać informacje na ten temat, jednak resort od 5 lutego aż po dzień dzisiejszy nie ujawnił żadnych szczegółów. Interia dowiedziała się jednakże, iż odpowiedź jest już dawno gotowa, ale nie wyszła z resortu, ponieważ czeka na akceptację kierownictwa, która z kolei zależy od planów koalicji rządzącej.
Podobne pytanie dotyczy zasadności inwestycji w ramach Krajowego Programu Żeglugowego. Czy są one zasadne? Czy dokładnie przemyślano każdy ich element? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na te pytania.