Aby zrozumieć ten rodzaj ślubów, warto na początku przyjrzeć się samemu pojęciu humanizmu. Jest to nurt filozoficzny, który głosi, że największym priorytetem jest rozwój człowieka, jego poczucie własnej wartości, a także szczęśliwe życie w społeczeństwie i środowisku naturalnym. Humanizm był głównym trendem intelektualnym epoki renesansu i wyparł średniowieczny teocentryzm głoszący zupełnie przeciwstawne poglądy o marności człowieka w stosunku do potęgi Boga.
Jest to pewna hiperbola, ale można skusić się na porównanie obu wyżej przedstawionych pojęć do różnic pomiędzy ślubem humanistycznym a kościelnym. W centrum pierwszego znajduje się para młoda, a w centrum drugiego wiara i jej wpływ na zawierany związek małżeński. Tak w przenośni można rozumieć ideę omawianego dziś ślubu, jednak równie ważne jest przedstawienie, co oznacza to w praktyce.
Ślub humanistyczny sprawdzi się idealnie u osób, które nie chcą brać ślubu kościelnego, a jednocześnie typowy ślub cywilny w urzędzie to dla nich „za mało”. Taka uroczystość może być całkowicie spersonalizowana, począwszy od samego miejsca, w którym będzie się odbywać. Najczęściej śluby humanistyczne organizowane są na świeżym powietrzu, w otoczeniu ogrodu, lasu lub morza, ale tak naprawdę wszystko zależy tylko od pragnień i możliwości pary młodej. Jeśli narzeczeni podzielają wspólne zainteresowania, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby stały się one motywem przewodnim ich ślubu. Jednym z takich przykładów może być uroczystość odbywająca się w górach przez zamiłowanie do wspólnych wspinaczek lub ślub w bibliotece, jeśli para uwielbia czytać (a zarząd biblioteki się na to zgodzi).
Inną cechą wyróżniającą ślub humanistyczny jest spersonalizowana przemowa pary młodej jak i mistrza ceremonii. Osoby biorące ślub mogą samodzielnie rozpisać cały scenariusz przebiegu uroczystości, przysięgi, ale i również opowiedzieć historię swojego pierwszego spotkania czy zachęcić gości do przygotowania własnych przemówień. Wspomniany mistrz ceremonii, czyli osoba udzielająca ślubu, również może być samodzielnie wybrany przez narzeczonych – może to być ich przyjaciel, ktoś z rodziny, zawodowy mistrz ceremonii czy nawet urzędnik stanu cywilnego, lecz do tej kwestii jeszcze przejdziemy w dalszej części artykułu.
Ślub humanistyczny. Profesjonalna organizacja uroczystości
Zaplanowanie ślubu humanistycznego może leżeć w całości po stronie przyszłej pary młodej, choć obecnie na polskim rynku istnieje wiele firm specjalizujących się w ich organizacji i udzielaniu. Skorzystanie z profesjonalnej usługi odciąża narzeczeństwo z większej części spraw związanych z technicznym zaplanowaniem uroczystości. Firmy zazwyczaj oferują również wybór mistrza ceremonii spośród swojej kadry oraz pomoc w rozpisaniu całego scenariusza uroczystości.
Niestety ślub humanistyczny nadal nie jest prawnie unormowany w Polsce, dlatego w celu zalegalizowania swojego związku konieczne jest udanie się do Urzędu Stanu Cywilnego. Zazwyczaj ślub cywilny odbywa się w odstępie paru dni od ślubu humanistycznego lub rano, na kilka godzin przed planowaną ceremonią. Wcześniej zaznaczyłam, że mistrzem ceremonii ślubu humanistycznego może być również urzędnik stanu cywilnego. Na stronie gov.pl możemy przeczytać, że dodatkowa opłata za ślub poza urzędem wynosi 1 000 zł. Należy jednak pamiętać, że urzędnik nie musi się zgodzić na nasze życzenia (przykładowo przyjazd w wyznaczone miejsce), a w dodatku jego dyspozycyjność w określonych dniach i godzinach jest ściśle ograniczona.
Ślub humanistyczny. Szansa dla par tej samej płci
Ostatnią ciekawą kwestią dotyczącą ślubów humanistycznych, którą chciałabym przytoczyć, jest fakt, że śluby takie mogą zawierać również osoby homoseksualne. Jak wiadomo, niestety w Polsce osoby tej samej płci nadal nie mogą zawrzeć małżeństwa czy związku partnerskiego. Pewnym alternatywnym wyjściem może być zatem zawarcie ślubu humanistycznego. Firmy zajmujące się organizacją omawianych ceremonii często w swojej ofercie mają wyodrębnione usługi dla takich par.
Humanistyczny ślub dwójki chłopaków w Zduńskiej Woli🌈
I w taki sposób pokazuje się środkowy palec tym wszystkim strefom wolnym itp
Brawo !#Lgbt #RównośćMałżeńska pic.twitter.com/d1YqFkgN0G— Michał Wysocki 🇵🇱🏳️🌈 (@Michallwysocki) January 26, 2020
Interesującą opcją jest możliwość spisania tzw. umowy partnerskiej w obecności notariusza na samej ceremonii. Umowa taka pozwala na uregulowanie części kwestii prawnych związanych ze wspólnym życiem partnerów, na przykład zobowiązaniem się do troski czy przejęciem nazwiska partnera. Może to stanowić przynajmniej namiastkę uznawanego przez prawo związku.
Ślub humanistyczny. A co na to babcia?
A ktoś ją pytał? No dobrze, istnieje spora grupa osób, którym nie jest obojętne zdanie ich rodziny na temat ważnych życiowych wyborów. Szczególnie ludzie starszej daty mogą być w tym wypadku podejrzewani o niechętny stosunek do takich nowinek jak ślub humanistyczny przez swój często tradycyjny i religijny stosunek do życia. Pomimo wszystko myślę, że w większości wypadków nawet typowej babci spodoba się ceremonia humanistyczna, gdy będzie miała możliwość posłuchać wesołych i wzruszających wypowiedzi swojej wnuczki lub wnuka na wymarzonym przez nich ślubie. Pamiętajmy, że czasy się zmieniają i już od wielu lat liczba ślubów kościelnych w stosunku do chociażby ceremonii cywilnych się zmniejsza. Nie wspomnę już o kilkuletniej pandemii, która także wpłynęła na sposób świętowania.
Jakikolwiek ślub będzie częściej wybierany (lub nie), najważniejsze jest szczęście i komfort przyszłej pary młodej. Rodzina i przyjaciele mogą być wspaniałym wsparciem i doradcami, jednak to przyszli małżonkowie powinni dokonać ostatecznych wyborów. Dzięki temu każdy ślub będzie mógł nieść za sobą przesłankę humanizmu.