2023-12-06

Hymny narodów świata: Komi

Jest największą republiką w europejskiej części Rosji, niemającą dostępu do morza. Autonomia Komi datowana jest na rok 1922 i była typowym przykładem tzw. korienizacji (powrotu do korzeni), bolszewickiej polityki narodowościowej, sformułowanej przez Stalina już w 1913 roku, a wprowadzonej w życie po rewolucji październikowej. Polityka zakładała podział terytorialny wedle kryteriów etnicznych i wprowadzenie jako urzędowego języka miejscowego opartego na alfabecie łacińskim, troskę o rozwój kultur poszczególnych narodów wchodzących uprzednio

Henryk Martenka
2023-11-07

Hymny narodów świata: Dolina Aosty

Kontrola, sprawowana nad alpejską przeprawą, zapewniała miejscowym wymierne zyski. Budowano więc mosty, zamki i hospicja dla pielgrzymów, w zamian pobierając podatki. Od czasów sabaudzkich (XI w.) po rewolucję francuską (XVIII w.) Aosta cieszyła się autonomią i dwujęzycznością. Część mieszkańców doliny i dziś mówi po francusku, a część po włosku. Po zjednoczeniu Włoch (1860 r.) Dolinę Aosty włączono do Lombardii, co zdegradowało jej polityczną pozycję i znacząco osłabiło gospodarczo.

Henryk Martenka
2023-11-06

Hymny narodów: Buriacja

W dokumentach Buriaci pojawili się w 1240 roku i zawdzięczamy to Mongołom. Początkowo byli koczownikami, z czasem skoncentrowali się na hodowli koni, bydła i owiec. W XVII wieku zetknęli się z Rosjanami, którzy rozpoczynali kolonizację Syberii. Plemiona buriackie połączyły się wtedy i stały się dominującym żywiołem, ekonomicznie i militarnie. Religią Buriatów jest odmiana buddyzmu tybetańskiego

Henryk Martenka
2023-11-03

Hymny narodów świata: Walonia

Walonia zyskała prawa ustawodawcze i wykonawcze (parlament i rząd) w 1993 roku. To największy region Belgii (19 tys. km kw.) z najmniejszą liczbą ludności (3,5 mln). Stolicą Walonii jest Namur, zaś większymi miastami są Charleroi i Liege. Nazwa Walonia jest historyczna, zaś jej etymologia wywodzi się od germańskiego rzeczownika wahl, oznaczającego każdego, kto mówi językiem innym niż germański.  Region Walonii scala obszary francusko- jak i niemieckojęzyczne.

Henryk Martenka
2023-10-24

Hymny narodów świata: Flandria

Istniejący od chwili powstania państwa belgijskiego ruch flamandzki dążył do zwiększenia autonomii najpierw kulturalnej, potem administracyjnej. Dziś celem politycznym jest niepodległe państwo w ramach Unii Europejskiej, choć nie brak też pomysłów na scalenie Flandrii z Holandią. O secesyjnych dążeniach przesądza poczucie odrębności Flamandów, silnie odróżniające ich od Walonów i Francuzów. Etnicznie nie są zdefiniowanym narodem, ich przodkowie byli Celtami, Germanami, Frankami, którzy zachęcani przez Rzymian osiedlali się na współczesnych

Henryk Martenka
2023-10-18

Hymny narodów świata: Republika Mari El

Dzieje Maryjczyków są dużo starsze. To grupa etniczna pochodzenia ugrofińskiego, która niegdyś zamieszkiwała tereny nad Wołgą i Kamą. Nazwa „mari”, od której pochodzi nazwa narodu, ma prastary rdzeń proto-indo-irański *márya-, oznaczający „człowieka”, dosłownie „śmiertelnika, który musi umrzeć”. Wyznawali wiarę łączącą człowieka z naturą, źródłem dobra pomagającego człowiekowi, jeśli tylko ten jej nie krzywdzi ani się jej nie sprzeciwia. Do dziś obecny jest w kulturze duchowej synkretyzm wyznaniowy,

Henryk Martenka
2023-10-09

Dolina Aran. Tak brzmi hymn kraju położonego w północnej Katalonii

Przez wieki dostępna była ledwie przez pięć miesięcy w roku, ze względu na odcięcie przez śniegi, dziś połączona ze światem przez tunel de Vielha. Swe źródła ma tu Garonna, a stolicą jest Vielha e Mijaran, sześciotysięczna miejscowość (największa w dolinie), siedziba komarki (powiatu). Katalonia jako pierwsza nadała komarkom osobowość prawną, a ich rady wybierane są

Henryk Martenka
2023-10-02

Hymny narodów świata: Irlandia Północna

Irlandia Północna, kraina równie słabo zaludniona jak Szkocja, zajmuje północno- wschodnią część wyspy – to jedna szósta jej obszaru – a jej stolicą jest Belfast. Obecnie nowoczesne miasto, którego zabytkowe centrum zostało zniszczone przez bombardowania w czasie drugiej wojny światowej. Niegdyś silny ośrodek stoczniowy, gdzie zbudowano Titanica. Transatlantykowi poświęcono nowoczesne muzeum; dziś to jedna z największych atrakcji miasta, podobnie jak zamek czy więzienie Crumlin Road Gaol.  Historia

Henryk Martenka
2023-09-11

Hymny narodów świata: Karelia

Republika Karelii lub Karjala powstała w 1923 roku jako podmiot autonomiczny i weszła w skład ZSRR. Od 1990 roku, kiedy Karelia przyjęła Deklarację suwerenności państwowej, nosi obecną nazwę. Mająca ponad 180 tysięcy kilometrów kwadratowych i ledwie 600 tysięcy mieszkańców kraina graniczy na zachodzie z Finlandią, na wschodzie z regionem Archangielska, od północy z Murmańskiem, a na południu z regionami Wołogdy i Leningradu. Językiem urzędowym jest rosyjski, używane są także: karelski, fiński i

Henryk Martenka
2023-08-29

Hymny narodów świata: Karaczajo-Czerkiesja

Lista narodowości zamieszkujących Kaukaz, zarówno na południu, jak i północy, jest imponująca. Gruzini, Abchazowie, Abazyńczycy, Adygejczycy, Czerkiesi, Kabardyjczycy, Awarowie, Czeczeni, Ingusze, Bacbijcy, Lezgini, Ormianie, Osetyjczycy, Kurdowie, Tałyszowie, Tatowie, Ukraińcy, Grecy, Azerowie, Bałkarzy, Karaczajowie, Kumycy, Nogajowie, Turkmeni, Kazachowie i inni… Melanż gwarantujący burzliwe sąsiedztwo i Kaukaz taki jest. Jest to też miejsce, gdzie sąsiadują z sobą niepodległe państwa, rosyjskie kraje związkowe i republiki autonomiczne pozostające podmiotami Federacji Rosyjskiej.  Na północno-zachodnim

Henryk Martenka