2024-09-06
Uta Reinöhl od wielu lat podróżuje do „górskiej krainy o świcie”, jak brzmi sanskrycka nazwa indyjskiego stanu Arunachal Pradesh. Niemiecka lingwistka spędza tam co roku kilka tygodni, aby badać coś, czego nie da się już uratować. Próbuje udokumentować dla potomności niezbadany wcześniej język kera’a. Do społeczności o tej samej nazwie należy ok. 15 tys. osób żyjących w rozproszonych wioskach w różnych dolinach Himalajów. Nie wszyscy Kera’a posługują
PKU, ANDREAS FREY © FAZ 2024
2024-08-12
Na terenach arcybiskupstwa intensywnie wydobywano i handlowano solą, kopano też złoto, przez pewien czas pozyskiwano tu najwięcej złota w Europie Środkowej, co budowało ekonomiczną potęgę prowincji. Wybuchały tu w XV i XVI wieku powstania chłopskie, narastały nastroje protestanckie. Arcybiskupi radzili sobie z tym, wypędzając innowierców, najwięcej w latach 30. XVIII wieku, kiedy wygnańców salzburskich doliczono się 20 tys. W XIX wieku Salzburg, już zsekularyzowany, został włączony do cesarstwa
Henryk Martenka
2024-08-05
W landzie na co dzień używa się głównie dialektów języka alemańskiego, pochodzącego od germańskich plemion, które od III wieku dokonywały licznych inwazji na te tereny. Nazwa Vorarlberg wywodzi się od nazwy przełęczy Arlberg, niegdyś ważnej komunikacyjnie. Od połowy XVIII wieku nazwy Vorarlberg używa się w odniesieniu do obszarów, które zrosły się w jedno państwo. Atutem kraju są jego warunki naturalne sprzyjające
Henryk Martenka
2024-07-29
Historycy wywodzą nazwę regionu z czasów przedrzymskich, ale brakuje jasnej etymologii. Obszar był zamieszkany już co najmniej 30 tysięcy lat temu, co poświadczają odnajdywane artefakty. W latach 80. XX wieku rozpoczęto wykopaliska, które odsłoniły m.in. obozowiska myśliwych sprzed 7 tysięcy lat, gdzie znaleziono ozdoby z kryształu górskiego, krzemienia i kwarcu. Z Tyrolu pochodzi słynna mumia
Henryk Martenka
2024-07-21
Stołecznym centrum landu jest 200-tysięczny Linz, założony przez Rzymian, a w VIII wieku ożywiony handlem przez Bawarczyków. Linz jest wdzięcznym celem wizyty. Centrum ma średniowieczną zabudowę i największy rynek w Europie Środkowej. Niezmienną atrakcją jest wjazd Linz City Express na szczyt Pöstlingbergu, najbardziej stromą górską kolejką na szynach, zbudowaną w roku 1898
Henryk Martenka
2024-07-15
Znawcy podkreślają rolę cywilizacyjną, jaką odegrały przebiegające przez Dolną Austrię dawne granice, i jak istotna była i jest historia tej ziemi wraz z jej dziedzictwem kulturowym: od niepozornej figurki Wenus znalezionej w Willendorfie po monumentalne XI-wieczne opactwo w Melku. Nie bez przyczyny położenie landu wykorzystują spece od turystyki. Dolna Austria to również punkt styku stref
Henryk Martenka
2024-07-08
Przełomem był rok 1848, tak ważny dla narodów Europy. Karyntia odzyskała niepodległość, którą wygaszono w 1918, po przyłączeniu kraju do państwa niemiecko-austriackiego. Dwa lata później status Karyntii proklamowano w traktacie pokojowym w Saint-Germain jako część Republiki Austrii. Nazwa kraju pochodzi od celtyckiego rzeczownika karanto, oznaczającego kamień. Identyczne słowo istnieje w dialekcie weneckim, a tak określano suchą, twardą glebę. Najstarszą wzmiankę z nazwą Karyntia znaleziono w inkunabule z VIII/IX
Henryk Martenka
2024-07-01
Historycznie tereny dzisiejszej Styrii zamieszkiwali Celtowie, potem Słowianie, którzy – gdy weszli w zwycięski sojusz z Bawarczykami przeciw Awarom – stworzyli udany model społeczny oparty na korzystnym współistnieniu. Niemieccy osadnicy pojawili się na ziemiach styryjskich w późnym średniowieczu, ale na skutek zajmowania wysokich stanowisk język niemiecki stał się wkrótce językiem powszechnym. Jak podpowiadają przewodniki turystyczne, słowiańska przeszłość Styrii utrwaliła się w nazwach licznych miejscowości. Królestwo Styrii przez stulecia
Henryk Martenka
2024-06-24
W starożytności Burgenland był częścią rzymskiej prowincji Panonia, o czym zaświadczają rzymskie znaleziska archeologiczne, ruiny domostw, cmentarze, pozostałości akweduktu. Przez tysiąc lat dzisiejszy Burgenland był częścią Królestwa Węgier, nazywaną Niemieckimi Węgrami Zachodnimi. W X wieku rozpoczęła się chrystianizacja Węgier, a współczesny Burgenland został przypisany biskupstwu Györ. Związki z koroną węgierską utrwaliły się w Burgenlandzie poprzez kult władcy Węgier św. Stefana (Szczepana), kanonizowanego w 1083 roku. Wielowiekowa przynależność do Węgier jest
Henryk Martenka
2024-06-17
W starożytności i epoce Indii klasycznych obszar stanowił centrum politycznej i kulturalnej potęgi. Tu zrodziło się imperium Maurjów, a potem Guptów, tu rozkwitł buddyzm. Nazwa Bihar wywodzi się z sanskryckiego słowa vihāra, oznaczającego siedzibę, ale odnoszącego się do buddyjskich siedzib monastycznych. Kuszące miejsce dla Europejczyków Od XVIII wieku Bihar stał się magnesem dla europejskich biznesmenów. Zyskała najwięcej Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska, uzyskując prawo do administrowania obszarem oraz pobierania
Henryk Martenka