2024-09-07
Prolog Państwo polskie, a następnie zjednoczone państwo polsko-litewskie z czasów od XV do XVIII stulecia określa się często mianem Rzeczpospolitej szlacheckiej. Zupełnie słusznie. Podczas gdy w innych krajach Europy władzę dzierżyli monarchowie zmuszeni godzić i uwzględniać interesy różnych stanów, nad Wisłą pełną kontrolę zawłaszczyła jedna tylko cząstka społeczeństwa. Naszym królom związano ręce. Chłopi nie mieli ani
Kamil Janicki
2024-09-06
– Majakowski w swoim wierszu pisał: Jednostka – zerem, jednostka – bzdurą, sama – nie ruszy pięciocalowej kłody, choćby i wielką była figurą. A w PRL-u uczono nas o nieuchronności procesów dziejowych. – Nie jestem zwolennikiem determinizmu historycznego, obiektywnych praw dziejowych, czy jakkolwiek to nazwiemy. Często ci, którzy tak twierdzili, sami tworzyli idee, które – gdyby nie oni
Krzysztof Różycki
2024-09-06
Uta Reinöhl od wielu lat podróżuje do „górskiej krainy o świcie”, jak brzmi sanskrycka nazwa indyjskiego stanu Arunachal Pradesh. Niemiecka lingwistka spędza tam co roku kilka tygodni, aby badać coś, czego nie da się już uratować. Próbuje udokumentować dla potomności niezbadany wcześniej język kera’a. Do społeczności o tej samej nazwie należy ok. 15 tys. osób żyjących w rozproszonych wioskach w różnych dolinach Himalajów. Nie wszyscy Kera’a posługują
PKU, ANDREAS FREY © FAZ 2024
2024-09-04
Spośród około 200 tysięcy zamkniętych w nim Żydów z Łodzi i okolic oraz deportowanych m.in. z Wiednia, Berlina i Pragi 29 sierpnia 1944 roku na miejscu zostało 800 osób, które miały uporządkować teren, a następnie być rozstrzelane. Szacuje się, że wojnę przeżyło od 5 do 7 tysięcy Żydów, którzy przeszli przez łódzkie getto. Ponad 190
Agnieszka Freus
2024-09-03
– Izwinitie. Wy goworitie po ruski? – prowokuję. – Niet – odparowuje kobieta. – Kiedyś uczyłam się rosyjskiego, ale to było w szkole i teraz nie używam. Pani Janina Wlazło mieszka w Moskwie od zawsze. Pamięta dziurawe drogi, pamięta wielkie na nich kałuże i wcale nie chwali się, że kiedy była radną, powoli, nie naciskając
Wojciech Barczak
2024-09-03
Wskazano 50 miejsc najbardziej narażonych na zniszczenie. Żeby ocenić ryzyko, firma Climate X użyła platformy Spectra, zwykle wykorzystywanej do przewidywania, jak zmiany klimatu wpłyną na rynki nieruchomości, aktywa i infrastrukturę. Najbardziej zagrożone obiekty mogą zniknąć z powierzchni ziemi do 2050 roku. Wśród nich: opera w Sydney, Sansa – buddyjskie klasztory górskie w Korei, Park Narodowy Olympic w USA, lodowcowa strefa Alp Jung frau- Aletsch-Bietschhorn w Szwajcarii, Park Narodowy
AS na podst.: dailymail.co.uk, geographical.co.uk
2024-09-03
Archipelag, mimo że Baleary są najmniejszą hiszpańską wspólnotą autonomiczną, jest wysoko cenioną destynacją turystyczną; trzecią po Wyspach Kanaryjskich i Katalonii, a każda wyspa ma własne, charakterystyczne walory rekreacyjne i krajoznawcze oraz wyrazisty charakter: od imprezowej Ibizy po rustykalną Minorkę, od kosmopolitycznej Majorki po sielską Formenterę. Majorka kusi krajobrazami i świetnymi drogami, XIII-wieczną spuścizną monarchiczną: imponującą katedrą i pałacem królewskim; Minorka zaś, leżąca najbardziej na wschód, jest reklamowana jako pierwsze miejsce
Henryk Martenka
2024-09-03
Wspaniały jest rezerwat Zingaro położony w północno-zachodniej części wyspy. Do parku wchodzi się krótkim tunelem będącym pozostałością po pracach, jakie zaczęto tu w latach 80., budując drogę wzdłuż morza. Na szczęście planów nie zrealizowano, a to za sprawą protestów miejscowej społeczności, która sprzeciwiła się niszczeniu cennych przyrodniczo terenów. Mamy do wyboru trasę dolną, biegnącą bliżej morza, i ścieżkę położoną wyżej, wiodącą przez okoliczne góry. Gdzieniegdzie widać stare,
Wojciech Nawrocki
2024-08-30
*** – Polacy pomogli nam ogromnie i odważnie w drugiej wojnie światowej. Osiedlili się w Wielkiej Brytanii, wnieśli ogromny wkład w rozwój naszego kraju – Mark Eagleton *** – Mój znajomy głosował za brexitem. „Nie lubię słyszeć obcych języków na mojej głównej ulicy” – mówił. Zapominamy, że chętnie przyjęliśmy wielu Polaków w 1939 roku, gdy najechały nas hordy nazistowskie. Zdaje się, że zapominamy również, iż
E.W. na podst. quora.com
2024-08-30
Campus Polska Przyszłości zakończył się, ale wypowiedzi ukraińskiego ministra spraw zagranicznych Dmytro Kułeby jeszcze nie odeszły w niepamięć. Jego odpowiedzi na pytania dotyczące Wołynia i akcji Wisła wywołały wzburzenie wśród opinii publicznej i niektórych polityków. Jedna z osób z widowni zapytała ministra o plany dotyczące ekshumacji ofiar zbrodni wołyńskiej z czasów II wojny światowej. Czy
Anna Jadowska-Szreder na podst. TVP Info, TVN 24