Długie życie „Umarłej klasy”. Najlepszy spektakl świata

Gdyby wszyscy, którzy dziś odwołują się do koncertu Rolling Stonesów w Warszawie w 1967 roku, mieliby być świadkami tego wydarzenia, Stonesi musieliby grać nad Wisłą przez całą pięciolatkę. Gdyby wszyscy odwołujący się do Hanuszkiewiczowskiej „Balladyny” z roku 1974, w którym Goplana wjeżdżała na scenę na motocyklu, mieliby być widzami spektaklu, to fabryka Hondy otworzyłaby montownię w Polsce. A jednak oba wydarzenia wryły się głęboko w zbiorową świadomość Polaków, stając się punktem oparcia w kulturze drugiej połowy XX wieku. Do takich naturalnych punktów oparcia należy twórczość Tadeusza Kantora, jego awangardowe i oryginalne spektakle, w tym mająca premierę w 1975 roku „Umarła klasa”.

"Umarła klasa" została okrzyknięta najlepszym spektaklem świata przez Newsweek. /Fot www.wikimedia.pl

Krzysztof Miklaszewski, teatralny omnibus, krytyk i aktor, w „Umarłej klasie”, w której – z niepodlegającego odmowie nadania Kantora – grał rolę Pedla, poświęcił spektaklowi i jego twórcy kilka książek i setki artykułów, sięgnął po latach, u progu półwiecza od premiery „Umarłej”, do swego archiwum, by przypomnieć, jak i co pisano o spektaklu za granicą. To świadomy zabieg pokazujący, co w latach 70. ubiegłego wieku wcale nie było oczywistością i rzeczywistością, jaką znamy obecnie. Żelazna kurtyna, zbutwiały legat gomułkowskiej Polski, potem iluzja gierkowskiej otwartości, bieda. Z drugiej strony nadzwyczajna kreatywność polskiej kultury. Kantor, Grotowski, Penderecki, Polański, Kilar… Świat lat 70. nie uległ jeszcze inflacji, jaką przyniósł Internet (choć „Umarłą klasę” możemy obejrzeć na YouTubie). Nie zalał go potop festiwali, przeglądów, konfrontacji i konkursów. Było ich mniej, za to były ważne. Kantor i jego teatr na tym skorzystali.

 

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2023-03-10

Henryk Martenka, Krzysztof Miklaszewski/Światowy Żywot Umarłej Klasy. Kraków 2022, s. 232.


Wiadomości
Nie słychać w Moskwie kurantów [REPORTAŻ ANGORY]
Wojciech Barczak
Albo my ich, albo oni nas. Rozmowa z prof. RYSZARDEM PIOTROWSKIM
Krzysztof Różycki
Ta uczelnia współpracowała z Collegium Humanum. Obiecuje „Doktorat w 100 dni”.
Beata Dżon-Ozimek
Społeczeństwo
Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Śmierć z narkotykami w tle
Michał Fajbusiewicz
Dziennikarstwo a sztuczna inteligencja. Czy mamy się czego obawiać?
Marek Palczewski
Tata bez zobowiązań. Na niektórych alimenciarzy nie ma sposobu
E.W. na podst.: Małgorzata Święchowicz, „Zadłużeni u dzieci”, „Newsweek” nr 35
Igrzyska paralimpijskie. Zachwycające otwarcie i wielkie nadzieje
MS, FLORENCE VIERRON LÉNA LUTAUD ARIANE BAVELIER © Figaro Syndication 2024
Świat/Peryskop
Nieustępliwa irańska opozycja działa od ponad dekady w okolicach Tirany
PKU, MATTHIAS RÜB © FAZ 2024
Gwinea Równikowa. Syn prezydenta prowadzi skandalicznie luksusowe życie
MS, TANGUY BERTHEMET © Figaro Syndication 2024
5 najbardziej zagrożonych miejsc z listy światowego dziedzictwa UNESCO
AS na podst.: dailymail.co.uk, geographical.co.uk
Hymny narodów świata: Baleary
Henryk Martenka
To musisz zobaczyć na Sycylii. Przyroda, zabytki i kuchnia
Wojciech Nawrocki
Lifestyle/Zdrowie
Wcale nie „z niczego”. Miłość a ludzki mózg
Na podst. tekstu Dominiki Tworek
81. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji. Gwiazdy i słoń na plakacie
ANS
„Harry Potter”, czyli Książka, która zmieniła oblicze literatury
(MS) ALICE DEVELEY MADELEINE METEYER
Angorka