Okazuje się, że od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę w Sejmie pojawiły się dwa projekty ustaw dotyczące zwolnienia polskich ochotników walczących w ukraińskim wojsku z odpowiedzialności karnej. Pomimo tego obecnie nadal grozi im kara więzienia, jeśli postanowią wrócić do Polski.
Zgodnie z artykułem 142 kodeksu karnego Zaciąg do wojska obcego, Polakom walczącym w obcym wojsku grozi kara więzienia od trzech miesięcy do pięciu lat.
Prace nad pierwszą ustawą rozpoczęły się już dwa lata temu i przebiegały sprawnie. Już 12 kwietnia 2022 r. Senat przyjął uchwałę, a dzień później przekazał do Sejmu projekt ustawy o abolicji dla polskich ochotników walczących w obronie Ukrainy. Abolicja miała objąć osoby, które rozpoczęły służbę w Siłach Zbrojnych Ukrainy lub innych ukraińskich formacjach wojskowych od 2022 r. Wciąż karalny pozostawałby werbunek do służby w jakiejkolwiek zakazanej przez prawo międzynarodowe wojskowej służbie najemnej, jak i podjęcie w niej obowiązków, choćby nawet formacja taka walczyła w Ukrainie.
Nastała cisza
Jednak potem nastąpiła cisza, która trwała wiele miesięcy. Dopiero 21 grudnia tego samego roku trafił kolejny, tym razem poselski projekt w tej samej sprawie. Okazuje się, że Elżbieta Witek, sprawująca w tym czasie urząd marszałka sejmu, nie przypisała nawet numeru druku projektowi. Tym samym prace nie mogły zostać kontynuowane.
Portal Onet informuje, że pod koniec kwietnia 2024 roku skontaktował się w tej sprawie z resortem obrony Władysława Kosiniaka-Kamysza, jednak odpowiedź nie była satysfakcjonująca. Jak możemy przeczytać, w ministerstwie nie toczą się żadne prace dotyczące zmiany obowiązującego stanu prawnego regulującego zagadnienia służby obywateli polskich w obcej armii lub obcej organizacji wojskowej.
Rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak poinformował, że od początku inwazji na Ukrainę w Polsce nie toczyło się żadne postępowanie z art. 142 kk. Przyszłość nadal pozostaje jednak niepewna.
Ilu Polaków walczy na Ukrainie?
Ilu Polaków wspiera Ukrainę w walce z rosyjską inwazją? Dokładna liczba nie jest znana. W lipcu 2023 r. rosyjskie ministerstwo obrony podało, że Ukrainę wsparło łącznie prawie 12 tys. żołnierzy i najemników różnych narodowości, w tym 2,6 tys. Polaków.
Jeśli ktoś spróbuje podać konkretną liczbę, od razu będzie pan wiedział, że ten ktoś zmyśla. Dziś to nie do ustalenia – powiedział dr Kacper Rękawek w rozmowie z portalem.