R E K L A M A
R E K L A M A
2025-12-29

Hymny narodów świata. Pernambuco

Tu, na wyspie Itamarca, ustanowiono w 1516 roku pierwszego gubernatora części Brazylii, tu powstała – w tym samym roku – pierwsza na kontynencie cukrownia, tu odbyły się kluczowe dla dziejów Brazylii bitwy, akty założycielskie dla armii brazylijskiej. Tu zrodziły się też ruchy społeczne oddziałujące na kraj, np. Konfederacja Równika czy Rewolucja Pernambuco. I co równie

Henryk Martenka
2025-12-29

Klejnoty cesarskie, czyli jak ostatni… Cesarz wystawił I Republikę

Ojciec Ferdynanda, 64-letni Karol Habsburg, głowa Domu Habsbursko-Lotaryńskiego składającego się z około 600 członków rodziny, nie protestuje, gdy mówi się do niego „cesarska wysokość”. Do rodowego zakonu, Orderu św. Jerzego, należą czołowi politycy i menedżerowie austriaccy oraz niemieccy. To im, przyodzianym w czarne peleryny, wolno zwracać się tak do Karola. Konserwatywny zakon (bez żydów, muzułmanów,

Beata Dżon-Ozimek
2025-12-28

Fajbusiewicz wraca do spraw sprzed lat. Ośmiornica mordowała również w Wigilię

Nazwę Ośmiornica wymyśliły media – pewnie przez rozmach i liczebność grupy. Powstała w 1993 r., a pod koniec lat 90. liczyła ok. 200 ludzi. To była prawdziwa mafia, wspierana przez urzędników i mundurowych. Zaczynali od haraczy, kradzieży aut i wyłudzania odszkodowań. Na łódzkiej Piotrkowskiej mało kto nie płacił za „ochronę” – opornym podpalano restauracje albo

Michał Fajbusiewicz
2025-12-27

Historia zapachu władzy. Dlaczego królowie unikali kąpieli?

Jedno jest pewne, jeszcze nie tak dawno proporcje odpowiedzi na podobne pytanie byłyby zgoła odwrotne. Możliwość częstej zmiany bielizny i kąpieli była przez wieki dostępna dla nielicznych. Sprawę komplikowały dodatkowo kuriozalne z naszej perspektywy opinie wielu lekarzy na temat mycia. „Kąpiel, poza celem medycznym w pilnej potrzebie, jest nie tylko zbędna, lecz także bardzo szkodliwa

Piotr Rajczyk na podst.: M. Seydoux, Cahiers du Monde russe et soviétique, Li Zhisui, Prywatne życie przewodniczącego Mao, Larry Holzwarth, The Unique Hygiene Habits of Our Founding Fathers
2025-12-26

Wielka Rosja. Dawna historia, która jest aktualna do dziś

Na własnej skórze przekonał się o tym mój pradziadek, Jan Jeczeński, który przełom XIX i XX wieku spędził w bardzo, ale to bardzo odległej stanicy wojskowej, gdzieś nad Amurem. Do rodzinnego Rzeczkowa pod Radomiem miał stamtąd – bagatela – ponad 10 tys. km, więc podczas trwającej sześć lat służby raczej nie wpadał do domu na

Paweł Wakuła
2025-12-21

Hymny narodów świata: Chiapas

W epoce prekolumbijskiej na terytorium dziś zajmowanym przez stan Chiapas żyły i rozwijały się od 10 tysięcy lat stare cywilizacje Olmeków, Majów i ludu Chiapas. Między XVI a XIX wiekiem stan wchodził w skład imperium hiszpańskiego, konkretnie Kapitanii Generalnej Gwatemali. 

Henryk Martenka
2025-12-17

Delft, miasto Vermeera. Tam kończyła się droga

Sercem starówki jest Duży Rynek. To wyspa połączona z resztą miasta ośmioma mostami. Na rogu placu i Oude Manhuissteeg stoi kamienica, która nie przypomina tej z czasów artysty. Na ścianie bocznej budynku wisi tabliczka z napisem: „W tym miejscu stał dom o nazwie Mechelen, w którym przyszedł na świat Jan Vermeer”. Informacja nie rzuca się w oczy, bo umieszczono ją na pierwszym piętrze. To jedynie

Patryk K. Urbaniak
2025-12-17

Królowe dwie: paryskiej ulicy i biseksualizmu

Druga – Colette. Przykład kobiecej wolności. Wyprzedziła swą epokę, obalając stereotypy kobiecości i męskości. W jej życiu i twórczości dużą rolę odegrał biseksualizm, stąd Julia Kristeva nazwała ją królową biseksualności otwierającą bramy nowej etyki kobiecej śmiałości. Paryż oddał hołd pisarce w największej po waszyngtońskiej Bibliotece Narodowej Francji wystawą poświęconą mistrzyni autokreacji, autorce powieści napisanych przez

Leszek Turkiewicz