R E K L A M A
R E K L A M A

Ortografia na nowo. Zmiany nastąpią na początku następnego roku

Od 1 stycznia 2026 roku zacznie obowiązywać nowa wersja polskiej ortografii. To najpoważniejsza korekta reguł pisowni od kilkudziesięciu lat. Co się zmieni?

Rys. Katarzyna Zalepa

Wielką literą będzie trzeba zapisywać nazwy mieszkańców miast i ich dzielnic, osiedli oraz wsi. Wprowadzona zostanie również zasada pisowni wielką literą nie tylko nazw firm i marek wyrobów przemysłowych (np. samochód marki Ford), ale także pojedynczych egzemplarzy tych wyrobów (np. jeżdżę Fordem). Zmieni się zasada rozdzielnej pisowni cząstek –bym, -byś, -by, -byśmy, -byście ze spójnikami, np. Zastanawiam się, czy by nie pojechać w góry. Będzie trzeba zapisywać również łącznie człon pół – w wyrażeniach: półzabawapółnauka; półżartem, półserio; półspał, półczuwał – oraz stosować się do pisowni z łącznikiem w połączeniu typu: pół-Polka, pół-Francuzka (odniesionym do jednej osoby).

Zmiany nastąpią też w zakresie użycia wielkich liter w nazwach własnych. Obowiązujące od 2026 roku formy to na przykład: Pustynia Gobi zamiast pustynia Gobi czy Restauracja Veganic zamiast restauracja Veganic. Wszystkie zmiany można znaleźć na stronie Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN. „(…) Choć mogą one budzić konsternację u uczniów, rodziców i nauczycieli – zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju sprawdzianów – Centralna Komisja Egzaminacyjna podkreśla, że nie ma powodów do obaw. Obowiązywać będzie bowiem okres przejściowy, co oznacza, że nowa wersja zostanie obowiązującym standardem dopiero od 2031 roku. W latach 2026 – 2030 na egzaminach zewnętrznych – ósmoklasisty, maturalnym i eksternistycznych – akceptowane będą zarówno dotychczasowe, jak i nowe zasady zapisu. Okres przejściowy pozwala na przyzwyczajenie się do nowej rzeczywistości i uniknięcie pewnego rodzaju chaosu, zmuszającego uczniów do szybkiego dostosowania się do nowych zapisów.

Pedagodzy muszą przygotować się do nauczania w nowym trybie, tzn. podczas lekcji polskiego wyjaśniać, że istnieją dwie równoległe, dopuszczalne formy – co wymaga dodatkowego wysiłku. Trudne zadanie stoi również przed wydawnictwami edukacyjnymi, jeśli chodzi o konstrukcję podręczników i ćwiczeń. Od 2026 roku publikacje powinny uwzględniać nowe zasady, ale jednocześnie przez kilka lat nie będą mogły ignorować starej ortografii. Szkoły, administracja, media i świat cyfrowy – od komunikatorów po edytory tekstów – także będą musiały dostosować się do nowych reguł (…)”. 

2025-08-27

Opr. (KGB) na podst. Polskie Radio, Radio RMF FM