Leśne tajemnice. Co powinniśmy wiedzieć o drzewach i grzybach?

Las pełen jest drzew oraz grzybów. Te drugie, choć wiele osób uwielbia je zbierać, bywają problematyczne.

Rys. Tomasz Wilczkiewicz

Apel policji do grzybiarzy

Policjanci apelują do grzybiarzy, żeby podczas wędrówek po lasach byli bardzo ostrożni. Nie chodzi tylko o to, żeby zbierać jedynie te okazy, które dobrze się zna, ale także o odpowiednie przygotowanie się do wycieczki. Koniecznie trzeba mieć ze sobą telefon, ubranie z odblaskami oraz poinformować rodzinę, gdzie dokładnie się wybieramy i kiedy zamierzamy wrócić do domu.

Najbardziej zagrożone są osoby starsze, które często tracą orientację w terenie lub ulegają zasłabnięciu. Nie powinny się one wybierać na grzybobranie w pojedynkę.

W akcjach poszukiwawczych biorą udział siły policyjne wielu pionów, które są do dyspozycji zaginionych i często są ich jedynym ratunkiem. Nie zawsze jednak możliwe jest, aby dotrzeć do potrzebujących pomocy na czas – mówi podinspektor Marcin Maludy, rzecznik lubuskiej policji.

Grzyby nie dla najmłodszych 

Polska jest jednym z nielicznych krajów, gdzie grzybobranie jest bardzo popularne. Te skarby lasu dodaje się do zup, sosów, jajecznic lub je dusi. Jednak zdecydowanie nie powinno podawać się ich dzieciom.

Przypomina o tym prof. Piotr Kaliciński, kierownik Kliniki Chirurgii Dziecięcej i Transplantologii Narządów Instytutu „Pomnika – Centrum Zdrowia Dziecka” w warszawskim Międzylesiu. Smak grzybów leśnych dla najmłodszych nie ma większego znaczenia, a niosą one śmiertelne niebezpieczeństwo. Tym bardziej że pociechy są bardziej narażone na silne zatrucia niż dorośli.

Niestety, często np. zabójczy muchomor sromotnikowy mylony jest z polną pieczarką. Życie dziecka jest wtedy bardzo trudno uratować, bo po kolei przestają funkcjonować poszczególne narządy jego organizmu – wątroba, nerki i układ krążenia. Do tych ludzi, którzy spożywają grzyby, lekarz apeluje o wyjątkową rozwagę i dokładne sprawdzanie, czy nie jest to gatunek trujący. Bo pomyłka może skończyć się śmiercią całej rodziny. Specjaliści radzą, żeby po posiłku z grzybami nie myć od razu garnka, bo próbka tego, co zostanie na dnie, może ułatwić medykom postawienie diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Lasy same dbają o siebie

Drzewa potrafią regenerować się bez pomocy człowieka. Do takiego wniosku doszli naukowcy ze Szwajcarii po obserwacji 300 leśnych rezerwatów europejskich. Sprawdzali m.in. zależności między różnymi gatunkami, gęstość zalesienia, klimat i wpływ różnych sytuacji nietypowych.

Okazało się, że rośliny mocno konkurują ze sobą. Nawzajem wspierają się tylko niektóre z nich. Brak wody nasila walkę o nią, co powoduje spowolnienie wzrostu małych drzewek. Z kolei stres wywołany zimnem skłania drzewa do współpracy. Stosują też określone strategie, aby uzdrawiać swoją populację. Inne czekają np. na pożar lub burzę, która zniszczy korony wysokich drzew – wtedy te niższe zaczynają gwałtownie rosnąć. Susza i upał mniej szkodzą lasom mieszanym. W takich miejscach w zgodzie żyją drzewa w różnym wieku i o różnej wysokości. 

2023-10-10

M.K.