Styczeń
– 15 miejscowości uzyskało status miast: Miękinia, Jeżów, Dąbrowice, Rozprza, Jastrząb, Jadów, Włodowice, Łopuszno, Piekoszów i Miasteczko Krajeńskie, Ujazd, Książ Wielki, Czarny Dunajec, Latowicz, Bodzanów.
– Zmarł prof. Aleksander Krawczuk. Wybitny znawca starożytności, minister kultury (1986 – 1989), poseł I i II kadencji. Miał 100 lat.
– Odszedł Marek Piotr Gaszyński – dziennikarz i prezenter muzyczny, autor tekstów ponad 150 piosenek i książek o tematyce muzycznej.
Luty
– Departament Stanu USA zatwierdził sprzedaż Polsce wieloprowadnicowych wyrzutni HIMARS oraz rakiet ATACMS i GMLRS o wartości 10 mld dolarów.
– Prezydent USA Joe Biden przyjechał z oficjalną wizytą do Polski.
– Sąd w Grodnie skazał Andrzeja Poczobuta, dziennikarza i działacza polskiej mniejszości na Białorusi, na osiem lat więzienia.
– W Tel Awiwie zmarł Szewach Weiss, izraelski polityk i dyplomata, przewodniczący Knesetu (1992 – 1996), ambasador Izraela w Polsce (2001 – 2003), kawaler Orderu Orła Białego.
– Inflacja wyniosła 18,4 proc.
Marzec
– Lech Wałęsa przegrał proces ze Sławomirem Cenckiewiczem, którego pozwał za „bezprawne zacytowanie” innych publikacji.
– Zmarł Ryszard Strzelecki-Gomułka, syn Władysława Gomułki (I sekretarza PZPR 1956 – 1970), w PRL-u wiceminister handlu zagranicznego.
– Zmarł Adam Marek Sandauer, doktor fizyki, społecznik. Założyciel i honorowy przewodniczący Stowarzyszenia Pacjentów „Primum Non Nocere”.
Zmarł Adam Marek Sandauer …
Miałem honor znać ś.p. Pana Adama.
Niech mu ziemia lekką będzie … 🙏🏻https://t.co/8X3P7KE4tp— 🇵🇱 🦖 𝕻𝖗𝖆𝖊𝖙𝖔𝖗𝖎𝖆𝖊 𝕮𝖔𝖍𝖔𝖗𝖙𝖊𝖘🏴☠️ (@jurajczyk) March 15, 2023
Kwiecień
– Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski przyjechał do Polski.
– Prawo i Sprawiedliwość nie zdołało odrzucić uchwały Senatu dotyczącej odrzucenia ustawy o jakości w ochronie zdrowia. Przepisy zakładały m.in. wprowadzenie obligatoryjnego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem, czyli monitorowania zdarzeń niepożądanych. Do odrzucenia senackiego weta PiS-owi zabrakło jednego głosu.
– Zmarł Maciej Prus, reżyser teatralny i operowy.
Maj
– Podczas XXIII Zjazdu Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego RP na przewodniczącego wybrano pastora Jarosława Dzięgielewskiego
– Podczas wspinaczki na Jungfrau w Alpach zginął alpinista Kacper Tekieli, mąż mistrzyni olimpijskiej Justyny Kowalczyk-Tekieli.
– Zmarła Anna Helena Józefa Maria Róża Branicka-Wolska, córka Adama Branickiego, ostatniego właściciela Wilanowa, która do śmierci starała się o odzyskanie pałacu.
– Zaksa Kędzierzyn-Koźle po raz trzeci z rzędu wygrała Ligę Mistrzów Europy w siatkówce mężczyzn.
Czerwiec
– Odbył się zorganizowany przez Platformę Obywatelską tzw. Marsz 4 czerwca – antyrządowy protest, w którym wzięło udział około 350 tys. osób.
– Zmarła prof. Biruta Maria Lewaszkiewicz- Petrykowska, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Jedna z największych specjalistek prawa cywilnego ostatniego półwiecza.
– W Meksyku zmarł Andrzej Piotrowski. Podczas igrzysk w Tokio jego zawodniczki zdobyły pięć medali olimpijskich, w tym złoto wraz z rekordem świata w sztafecie 4 × 100 metrów (Teresa Ciepły, Irena Kirszenstein, Halina Górecka i Ewa Kłobukowska).
– Zmarła Barbara Borys-Damięcka – polska reżyser teatralna i telewizyjna, polityk, senator RP (2007 – 2023).
– Iga Świątek wygrała turniej Rolanda Garrosa w Paryżu.
Bardzo smutna wiadomość. Odeszła nasza dobra koleżanka, Barbara Borys-Damięcka, reżyserka teatralna i filmowa.
Senatorka od 2007 r. Jeszcze tak niedawno widziałyśmy się w teatrze…Basiu, nie mogę uwierzyć. Będziemy pamiętać. pic.twitter.com/a8h68QObZs
— Małgorzata Kidawa-Błońska (@M_K_Blonska) June 9, 2023
Lipiec
– Zmarł Bogdan Wiktor Miś – polski dziennikarz i popularyzator nauki, z wykształcenia matematyk, autor pierwszej polskiej gry komputerowej: „Kółko i krzyżyk”.
– Na lądowisku w Chrcynnie pod Nowym Dworem Mazowieckim samolot Cessna 208 uderzył w hangar. Pięć osób zginęło, osiem zostało rannych.
Sierpień
– Do dymisji podał się Adam Niedzielski, jeden z najgorszych ministrów zdrowia po 1989 r.
– Zmarł prof. Piotr Wojciech Wolański, specjalizujący się w napędach lotniczych i kosmicznych. Był koordynatorem prac nad pierwszym polskim satelitą Ziemi.
Wrzesień
– Departament Stanu USA zatwierdził sprzedaż Polsce Systemu Dowodzenia Walką Obrony Przeciwrakietowej o wartości 4 mld dolarów.
– Zmarł prof. Michał Głowiński, literaturoznawca, czterokrotnie nominowany do nagrody Nike. Był jednym z żydowskich dzieci uratowanych z warszawskiego getta przez zespół Ireny Sendlerowej.
Październik
– 1 października odbył się Marsz Miliona Serc zorganizowany przez Donalda Tuska.
– Zmarł Wojciech Korda, wokalista rockowy, gitarzysta, kompozytor.
– Odbyły się wybory. PiS uzyskał 194 mandaty, KO – 157, Trzecia Droga – 65, Nowa Lewica – 26, Konfederacja – 18.
Wiecie, że jesteśmy milionerami?
Idziemy we wszystkim na rekord:
• milionowy marsz serc
• miliony w wielogodzinnych kolejkach do wyborów
• oglądalność obrad Sejmu sięgająca 4 milionów
• 4,5 miliona przed telewizorami o 19.30
Wartość tych milionów ludzkich serc jest… pic.twitter.com/1XiMsjZDNo— 🅰🅽🅽🅰 e🅻 (@LachmannAnna) December 23, 2023
Listopad
– Trzeci rząd Mateusza Morawieckiego został zaprzysiężony przez Andrzeja Dudę.
– Iga Świątek wygrała w Cancun WTA Finals, w którym startowało 8 najlepszych tenisistek świata.
– Jakub Seemann został szachowym mistrzem świata do lat 16.
– Zmarł pisarz i poeta Paweł Marek Huelle.
Grudzień
– Rząd Morawieckiego nie uzyskał wotum zaufania.
– Donald Tusk został wybrany przez Sejm na nowego premiera i razem ze swoim rządem uzyskał wotum zaufania.
– W Sejmie podczas uroczystości żydowskiego święta Chanuki poseł Braun gaśnicą proszkową zgasił świece chanukowe.
– Prezydent zaprzysiągł rząd Donalda Tuska.
– Zmarł Janusz Gortat, dwukrotny brązowy medalista olimpijski w boksie. Ojciec byłego koszykarza NBA Marcina Gortata.
– Minister kultury i dziedzictwa narodowego wymienił władze w mediach publicznych.
Przyczyny i skutki
Prof. RAFAŁ CHWEDORUK, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego:
– Mijający rok pod względem politycznym obfitował w bardzo wiele ważnych wydarzeń. Moim zdaniem dwie kwestie miały szczególnie duże znaczenie. Pierwsza to utrwalenie w świadomości społecznej zjawisk kryzysowych, przede wszystkim inflacji. Druga, często niedoceniana, to kryzys w stosunkach z Ukrainą na tle rynku zbożowego. Na skutek tego kryzysu PiS stracił wielu wyborców na ścianie wschodniej, gdzie do tej pory miał niezwykle silną pozycję.
Nie można też zapominać o marszach zorganizowanych przez Platformę 4 czerwca i 1 października. Nie miały one, według mnie, tak wielkiego znaczenia jak sprawy wymienione wyżej, ale skutecznie zmobilizowały wyborców opozycji. Żadne inne ugrupowanie, poza PO, nie byłoby w stanie zorganizować marszów o takim zasięgu. Pierwszy był manifestacją siły i nie ma znaczenia, czy uczestniczyło w nim 50 czy 500 tys. osób. Ważne było, jak przedstawiała to telewizja, zwłaszcza TVN. W drugim marszu nie tylko bardziej widoczna była cała opozycja, ale także ludzie kultury i sztuki. Członkowie tej grupy przez wiele lat wygłaszali często bardzo kontrowersyjne tezy, mimo że nie mieli do tego odpowiedniej wiedzy. Tym razem artyści skupili się na tym, na czym się znają. Wykonali wspólnie piosenkę („Wolność kocham i rozumiem” – przyp. autora), co okazało się bardzo nośne i w efekcie skuteczne. Wreszcie trzeba wspomnieć o kwestiach aborcyjnych.
Pracownicy TVP planują strajk okupacyjny. Myślę, że wystarczy im wysłać antyterrorystów po cywilnemu z pałkami teleskopowymi – to wypróbowana na "strajku kobiet" metoda negocjacji. pic.twitter.com/SovuesX761
— Wojciech Szybki Morales (@zwisnaPiS) December 15, 2023
W kadencji 2015 – 2019 PiS unikał tego tematu. Zapewne dlatego, że na skutek protestu czarnych parasolek otrzymał bardzo poważne ostrzeżenie. Tamte protesty składały się głównie z kobiet w wieku licealnym i studenckim, przez co bardzo kontrastowały z wystąpieniami KOD-u. I z jakichś nieznanych powodów Trybunał Konstytucyjny, a w istocie PiS, uruchomił ten temat w kolejnej kadencji. Na dodatek zbiegło się to z czasem covidu, gdy setki tysięcy młodych ludzi pozostawało przymusowo w domach. I wówczas znaleźli oni poważny powód do wyjścia z domu w poczuciu bardzo ważnej sprawy. Do tych ludzi dotarło także, że w Europie – poza Maltą, Andorą i Watykanem – ustawodawstwo antyaborcyjne takie jak w Polsce praktycznie nie występuje.
I z 20 procent poparcia wśród młodych wyborców w pierwszej kadencji to poparcie dla PiS-u spadło do 10 proc. Tak więc szanse na samodzielne zwycięstwo PiS odebrał sobie sam.
