Badania z 2019 roku wykazały, że w ostatnich 10 latach wyemigrowało z Niemiec ponad 2 miliony obywateli. Tendencja rośnie i tylko w ostatnim roku liczba emigrantów wyniosła już około 1,2 miliona. Jak podał we wtorek Federalny Urząd Statystyczny, wśród niemieckich emigrantów z 2022 roku przeważali mężczyźni – ich udział wynosił 60 proc. Przy średniej wieku wynoszącej 35 lat byli oni także znacznie młodsi od średniej wieku populacji Niemiec, która wynosi 45,9 roku. Dlaczego tak wielu młodych ludzi opuszcza Niemcy?
Trudno powiedzieć, ponieważ wiedza na temat tej grupy obywateli jest niewielka. Dlatego Federalny Instytut Badań Ludności realizuje obecnie długofalowy projekt z kilkoma tysiącami respondentów. Główny temat badań stanowią motywy emigracji niemieckich obywateli. Na podstawie dotychczas zgromadzonych danych badacze stwierdzili, że „emigracja jest domeną osób wysoko wykwalifikowanych, a o wyjeździe za granicę decydują głównie czynniki zawodowe”. Około dwóch trzecich badanych deklaruje powrót do Niemiec najpóźniej po kilku latach.
Wyjeżdżają mężczyźni
Badacze mówią tu o cyrkulacyjnej migracji zarobkowej. Prawie 60 proc. emigrantów opuściło kraj ze względów zawodowych, a około 20 proc. z powodu niezadowolenia z życia w swoim kraju. „Dla wielu zmieniły się ostatnio powody emigracji”, czytamy w „Die Welt”. „Szczególnie zamożni Niemcy mają poważne obawy, że w pewnym momencie zostaną wywłaszczeni przez państwo”.
Głównym krajem docelowym niemieckich ekspatów pozostaje Szwajcaria. Co roku do tego niewielkiego alpejskiego kraju emigruje około 35 tys. Niemców. Szwajcaria, niegdyś wyśmiewana przez swego wielkiego sąsiada za dziwną odmianę języka niemieckiego, tzw. Schwyzerdütsch, którym posługują się jej mieszkańcy, stała się dziś krajem marzeń dla wielu obywateli Republiki Federalnej. I jest ku temu wiele powodów. W przeciwieństwie do euro frank szwajcarski jest stabilny. Przy poziomie dochodu 88 209 franków na mieszkańca szwajcarski produkt krajowy brutto znacznie przewyższa produkt krajowy UE i według prognoz będzie nadal rósł.
Atrakcyjniejsze miejsca
W porównaniu z Niemcami podatki dochodowe są również niższe. Średnia stawka podatku w „najtańszym” kantonie Zug wynosi zaledwie 22,7 proc. Także inflacja wynosząca 2,2 proc. jest znacznie niższa od inflacji w Niemczech (6,8 proc. w czerwcu 2023). No i płace w Szwajcarii są średnio o około 30 proc. wyższe niż w Niemczech.
Na drugim miejscu krajów, które Niemcy chętnie wybierają do życia, znalazła się Austria, a na trzecim USA. W pierwszej dziesiątce pojawiły się także Hiszpania, Francja, Turcja, Wielka Brytania, Polska, Holandia i Szwecja.
Badacze zauważyli także nowy trend: „Rośnie grupa, która wyjeżdża z kraju z powodów politycznych. „Nie podoba mi się to, co się teraz dzieje w kraju” – pisali respondenci w migracyjnej ankiecie. Coraz częściej osoby prywatne, które mają po prostu dość Niemiec, mówią: – Denerwuje mnie cała ta polityka, wybiorę jakiś kraj i tam się osiedlę.
Względy polityczne coraz częściej odgrywają coraz większą rolę w ruchach migracyjnych. Na przykład w trakcie brexitu wielu Niemców opuściło Wielką Brytanię i powróciło do ojczyzny. Niektórzy powoływali się na fakt, że nie czuli się już tam mile widziani.