R E K L A M A
R E K L A M A

W pokoju nauczycielskim nie ma przyjaciół! Toksyczni pedagodzy

W polskich szkołach problem przemocy nie dotyczy tylko uczniów. Coraz częściej okazuje się, że nauczyciele doświadczają mobbingu poziomego – złośliwości, wykluczania, kontroli i zazdrości ze strony kolegów i koleżanek z pracy.

Fot. Wikimedia

Środowisko pedagogiczne potrafi być równie toksyczne jak szkolne korytarze pełne rywalizujących uczniów. Dariusz Martynowicz, Nauczyciel Roku, opowiada o tym, jak po zdobyciu nagród i wyróżnień doświadczył nieprzyjemnych reakcji ze strony kolegów i dyrekcji. Skargi bez pokrycia, uszczypliwe komentarze w pokoju nauczycielskim, ograniczanie możliwości wyjazdów na konferencje – to tylko niektóre z przykładów.

Na własnej skórze zrozumiałem, co to znaczy, gdy uczniowie mówią o przemocy rówieśniczej – że woleliby raz dostać w pysk, niż w kółko słyszeć coś za plecami od innych nauczycieli.

Strategie przetrwania w takich warunkach bywają skrajne. Niektórzy nauczyciele spędzają przerwy z uczniami, unikają pokoju nauczycielskiego, chowają dyplomy do szuflady, ograniczają kontakt z kolegami. Anonimowa nauczycielka wspomina, że jadła kanapki w klasie, korzystała z toalety tylko w trakcie lekcji, by nie musieć przechodzić przez korytarz. Poczucie izolacji i stygmatyzacji potrafi być ogromne, zwłaszcza gdy dochodzi do wykluczenia z zespołów czy krytykowania sukcesów. Źródła konfliktów są wielorakie: zazdrość, frustracja, kompleksy, rywalizacja o prestiż, ale też hierarchie społeczne i lokalne układy.

W małych miejscowościach nauczyciele muszą ostrożnie budować relacje, by nie utracić pracy, zwłaszcza jeśli w grę wchodzą wpływy rodziny, dyrekcji czy lokalnych władz. Zdarza się też, że ambitni nauczyciele, wprowadzając nowe projekty lub osiągając sukcesy, stają się celem zazdrości, a ich działania są krytykowane. Violetta Kalka, nauczycielka i założycielka grupy „Uwaga, mobber w szkole”, podkreśla, że w przypadku trudnych sytuacji nauczyciele są pozostawieni sami sobie. – Ściana milczenia, brak zaangażowania kolegów, udawanie, że problem nie istnieje – to codzienność wielu pedagogów. Mobbing wśród nauczycieli to problem systemowy, który niszczy zawodową pasję i poczucie sensu w pracy. Szkoły, zamiast być miejscem współpracy i wsparcia, stają się areną dorosłych „piaskownic”, gdzie sukcesy jednych budzą frustrację i złośliwość innych. 

2025-10-20

E.W. na podst. Karolina Słowik, Aleksandra Szyłło. „Przemoc, zazdrość i donosy, nauczyciel nauczycielowi wilkiem. O czym mówi się w pokoju nauczycielskim?”, „Gazeta Wyborcza”