R E K L A M A
R E K L A M A

Hymny narodów świata: Friuli-Wenecja Julijska

Po włosku Friuli-Venezia Giulia, ale etymologia nazwy regionu prowadzi do łaciny, gdyż określenie Venezia Giulia odnosi się wprost do nazwy wczesnośredniowiecznej osady weneckej, dziś Cividale del Friuli. Friuli-Wenecja Julijska leży w północno- wschodnim zakątku Włoch, między Alpami i Adriatykiem. Graniczy z Austrią i Słowenią i jest jednym z pięciu autonomicznych regionow Italii. Ma dwa języki urzędowe poza włoskim, używany jest też jeden z języków retoromańskich – friulski, którym posługuje się 600-tysięczna grupa etniczna Friulów, czyli co drugi mieszkaniec regionu. 

Fot. Lucica /Domena publiczna

Pradawne pochodzenie Friulów wykazuje typowy dla pogranicza udział wielu ludów, od starożytnych Retów i Celtów przez Rzymian i Germanów, Hunów, Gotów i Longobardów. Od XVI wieku Friulowie byli poddanymi dożów weneckich, na początku XIX wieku znaleźli się pod panowaniem Habsburgów, by od 1866 roku stać się częścią zjednoczonych Włoch. Upływ czasu nie osłabił jednak dążeń narodowych Friulów, nie naruszył ich tożsamości kulturowej ani etnicznej. Nie myślą o niepodległości, ale mają poczucie swej odrębności. 

Region składa się z czterech prowincji geograficznych, zarazem zdecentralizowanych regionów: stołecznego Triestu, Udine, Pordenone i Gorycji. Habsburski Triest rozrasta się w potężny port morski i słynie z największego we Włoszech parku naukowo-technologicznego, zaś w pobliskim Udine można nie tylko podziwiać freski Tiepola, ale na urokliwym placu Libertá przegryzać miejscową słynną surową szynkę San Daniele. W regionie znajduje się największa na świecie jaskinia, udostępniona zwiedzającym Borgo Grotta Gigante. 

Subskrybuj angorę
Czytaj bez żadnych ograniczeń gdzie i kiedy chcesz.


Już od
22,00 zł/mies




2023-07-19

Henryk Martenka


Wiadomości
Pod naszym patronatem. „Kredką i Piórem” sukcesem nastolatków
H.J.
Ambasador plus jeden. Brzezinski i Leonowicz, czyli „power couple”
Henryk Martenka
Wojna dronów. Ukraina tworzy własny arsenał w domowych warsztatach
AS na podst.: bbc.com, dw.com
Rząd na smyczy prezydenta. Kryptowaluty i psy tematem politycznych sporów
4bs
Okno na media. Wielki rozbrat Karnowskich
Andrzej Maślankiewicz
Społeczeństwo
IKONOWICZ: Wyrzucili z hospicjum na ulicę
Piotr Ikonowicz
Rama droższa od obrazu. Historia warszawskiego zakładu rzemieślniczego
Krzysztof Tomaszewski
Papier ma moc! Tylko on daje czytelnikowi całkowity kontakt z tekstem
(GK)
Inna czerń, inne światło. Pierre Soulages i magia początku
Leszek Turkiewicz
Świat/Peryskop
Rosja nasila ataki na ukraińską kolej. Ponad 3 tys. zniszczonych obiektów
AS na podst.: theguardian.com, bbc.com
Przymuszani do pokoju? Waszyngton ponawia presję na Kijów
CEZ na podst.: unian.ua, tass.ru, spiegel.de
USA rozważają podział Gazy na strefy „zieloną” i „czerwoną”
AS na podst.: theguardian.com, bbc.com, newarab.com, aljazeera.com
Kazachstan. Numer telefonu – sprawa polityczna
Marek Berowski
Kierunek Berat. Albańskie drogi i miasta okien nad oknami
Tomasz Mucha
Lifestyle/Zdrowie
Tylko połowa Polaków myje zęby dwa razy dziennie. Ekspertka o skutkach złej higieny
Andrzej Marciniak
Polacy coraz zdrowsi? Indeks Zdrowia rośnie, choć tempo spowalnia
A.M. na podst. Medonet
Nie tylko dystopie. Roboty, które ratują ludzi i środowisko
MH na podst.: bbc.co.uk, nbcnews.com, forbes.n1info.rs
AI pomoże zrozumieć mowę zwierząt? Przełom w badaniach
AS na podst.: dailymail.co.uk, sciencefocus.com
Angorka - nie tylko dla dzieci...